Inleiding
Het nationaal preventieakkoord is door de overheid gesloten om de gezondheid van veel Nederlanders te verbeteren. Het preventieakkoord bestaat uit gezamenlijke afspraken tussen verschillende organisaties, zoals zorgorganisaties, gemeenten en onderwijsinstellingen, onder andere op het gebied van gezonde voeding en roken. Zo wordt de prijs van tabak verhoogd, wordt roken op sportverenigingen teruggedrongen en bieden scholen, ziekenhuizen en sportclubs gezondere voeding aan (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport). In dit artikel zullen we specifiek ingaan op de preventie van hart- en vaatziekten.
Hart- en vaatziekten
Hart- en vaatziekten zijn na kanker de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland (Buddeke et al. 2017), terwijl hart- en vaatziekten wereldwijd de belangrijkste doodsoorzaak zijn (American Heart Association 2018). In 2016 overleden in Nederland 38.613 mensen aan hart- en vaatziekten (Buddeke et al. 2017). Wereldwijd overleden er in dat jaar 17.9 miljoen mensen aan hart- en vaatziekten, wat neerkomt op 31% van alle sterfgevallen wereldwijd (World Health Organization 2017). In de EU waren hart- en vaatziekten in 2015 verantwoordelijk voor 1.91 miljoen sterfgevallen, wat neerkomt op bijna 37% van alle sterfgevallen dat jaar. (Eurostat 2018).
In 2010 waren de totale kosten, wereldwijd, als gevolg van hart- en vaatziekten naar schatting 836 miljard dollar en wordt er verwacht dat deze kosten de komende jaren zullen stijgen (American Heart Association 2017). In Nederland bedroegen in 2015 de totale kosten van zorg aan patiënten met hart- en vaatziekten 11.6 miljard euro, goed voor 13.6% van de totale kosten voor de Nederlandse gezondheidszorg (RIVM).
Sommige hart- en vaatziekten, zoals hartfalen, wanneer het hart verminderde pompkracht heeft (Thuisarts), en hoge bloeddruk, zijn chronisch (Ramani et al. 2010; Roger 2013) en vereisen een levenslange behandeling (Brouwer et al. 2015; Mayoclinic 2017). Volgens de Hartstichting is er sprake van een hoge bloeddruk als de bovendruk hoger is dan 140 mmHg en/of de onderdruk hoger is dan 90 mmHg (Hartstichting 1).
Risicofactoren voor hart- en vaatziekten zijn onder andere een hoge bloeddruk, roken, fysieke inactiviteit, obesitas en een ongezond dieet (Balakumar et al. 2016).
Inspelen op deze risicofactoren, bijvoorbeeld door aanpassingen in de levensstijl, kan bijdragen aan de preventie van hart- en vaatziekten (Leong et al. 2017).
Interventies gericht op de preventie van hart- en vaatziekten kunnen zelfs even effectief zijn als behandeling met geneesmiddelen (Fokkema et al.), en kunnen toegepast worden op meerdere gebieden. Zo kunnen interventies gericht zijn op voeding en beweging (Fokkema et al. 2005; den Engelsen et al. 2014), maar ook op stoppen met roken (Stewart et al. 2017) en het voorkomen of verminderen van obesitas (Poirier et al. 2006). In dit artikel zullen we aan de hand van 4 leefstijlinterventies (stoppen met roken; gezonde voeding; voldoende beweging; voorkomen van Obesitas) ingaan op de preventie van hart- en vaatziekten. Dit zullen we doen aan de hand van beschikbare wetenschappelijke literatuur en interviews met verschillende experts en instanties.
Verder lezen?
Word dan Basic of Premium lid.