Inleiding

In het dagelijks leven wordt er veel van kinderen verwacht. De eigen ontwikkeling gaat op hoge snelheid en dit leidt soms tot onrust, spanningen, slapeloosheid, bedplassen en gedragsproblemen. Kindermassage kan hierbij helpen. (1)

Kindermassage

Bij kindermassage is het heel belangrijk om het kind een goed afgestemde massage te geven, waarbij het gaat om een zachte en ontspannen aanraking. De massage zorgt ervoor dat de kinderen zich veilig en geaccepteerd voelen. Vaak is ook te zien dat een kind meer zelfvertrouwen krijgt, meer balans voelt en zekerder wordt. (2)

Aanraken en aangeraakt worden is van levensbelang. Voor een gezonde lichaam en geest hebben we aanraking net zo hard nodig als gezonde voeding en beweging. (3) Onvoldoende aanraking kan leiden tot onrust, angst, leerproblemen, sociale problemen en lage immuniteit.

Door op jonge leeftijd een kind te gaan masseren, zal een kind zich ondersteund voelen en goed de begrenzing van zijn lichaam leren kennen. Waardoor het goed zijn eigen ruimte kan bepalen en beter om kan gaan met conflicten en spanningen.

Kindermassage brengt kinderen lichamelijk, geestelijk en emotioneel beter in balans. Daarom kan de massage ook goed worden gebruikt bij kinderen met aandacht stoornissen zoals ADHD, ADD en autisme. (4) Massage kan volgens onderzoek ook effectief ingezet worden bij aandoeningen bij kinderen zoals buikpijn, diarree, constipatie, anorexia, eczeem, complicaties door vroeggeboorte, astma en congenitale musculaire torticollis. (1)

De behoeften van het kind staan altijd voorop. Ook kunnen er bewustzijnsoefeningen, aanraakoefeningen, voeloefeningen en ademhalingsoefeningen worden gedaan om tot rust te komen en meer vertrouwen te ervaren. De behoefte van een massage kan per keer verschillen en daarmee kan ook de duur van een massage wisselen. Een hoofdmassage kan bijvoorbeeld heel fijn zijn als een kind veel spanning ervaart, emoties worden gevoeld in de buik en een voetmassage kan helpen om beter te aarden. Bij jonge kinderen kan er ook spelenderwijs worden begonnen met een massagespel of massagekaarten.

Peuteryoga

Voor peuters en kleuters wordt de massage gecombineerd met yoga oefeningen.

Peuteryoga is een speelse vorm van yoga. Het bestaat uit korte oefeningen in verschillende thema’s. Tijdens de lessen wordt een combinatie gemaakt van ademhalingsoefeningen, zintuigoefeningen, yoga oefeningen en (onderlinge) massage. Door verschillende materialen en structuren te gebruiken zoals hard/zacht, warm/koud en glad/ruw leren kinderen ook op deze manier gevoelens te herkennen en benoemen. Er wordt rekening gehouden met de fantasiewereld van kinderen en er is balans tussen ontspanning en beweging.

Voordelen van peuteryoga (5):

  • Bewustwording van zijn/haar lichaam
  • Leert zijn of haar grenzen aan te geven
  • Goede oefeningen voor een betere houding en motoriek
  • Kinderen worden gestimuleerd in hun fantasie
  • Kinderen ervaren de effecten van een liefdevolle aanraking
  • Verbetering van het omgaan met angst en stress

Aanpak in de praktijk

Het masseren van kinderen vergt een hele andere aanpak dan volwassenen. De massage is niet zo zeer gericht op de spieren maar vooral op aanraking en ontspanning. Het is belangrijk om de massage goed op het kind af te stemmen en eerst te werken aan vertrouwen. Spelenderwijs komt de massage op gang. Er wordt begonnen door samen een tekening te maken of een spel te spelen zoals bijvoorbeeld “het blote voetenpad”. Op de grond worden verschillende materialen en structuren neergelegd zoals een spons, bubbeltjesplastic, zacht doekje enz. Het kind loopt met ogen dicht over het pad en hierbij wordt hij begeleid door de masseur. Op deze manier kan er vertrouwen worden opgebouwd en leert het kind te benoemen wat hij voelt. Massage kan over de kleding heen gegeven worden maar ook op de huid met een massageolie. Er kan een gehele lichaamsmassage gegeven worden en hierbij masseer ik met name uit het hoofd naar het gevoel. Aangepast aan de wensen en leeftijd van het kind wordt de massage samengesteld. Soms kan een voetmassage of een handmassage al voldoende zijn. Een voetreflexmassage kan klachten verminderen bij baby en kind. Voetreflexmassage kan o.a. ingezet worden bij verkoudheid, oorpijn, doorkomende tanden en kiezen, ter bevordering van de weerstand en om rustig in slaap te komen.

Naast het geven van massage kunnen ouders aangeleerd worden om hun kind te masseren. Onderlinge kindermassage is ook een mooie manier om de band binnen een gezin te versterken. Door aanraking en massage ontstaat er een ontspannen moment met respect voor elkaar. 

Mijn ervaring

Ik, Sandra Steenwijk, geef verschillende behandelingen waaronder zwangerschaps- baby- en kindermassage (6). Naast masseur ben ik ook kinder- en opvoedcoach, en richt ik mij op (jonge) gezinnen. Het geeft mij veel voldoening om mensen te kunnen helpen door middel van ontspanning, klachten te kunnen verminderen of gewoon net dat steuntje te geven als het nodig is. Door kindermassage met coaching te combineren kan ik kinderen (en hun ouders) op een hele laagdrempelige manier ondersteunen. 

Als ik een zwangerschapsmassage geef masseer ik niet alleen maar luister ik ook en probeer ik een extra steun te zijn in een bijzonder periode. Na de bevalling is er vaak nog contact en zeker als ik bij deze gezinnen ook kom voor babymassage ontstaat er een fijne band. Het is dan ook een laagdrempelige manier om vragen te mogen stellen en een verhaal te mogen delen. Hetzelfde geldt voor kindermassage en coaching, als kinderen/ gezinnen ontspannen zijn en vertrouwen in mij hebben is het een hele respectvolle benadering en aanraking is zeer effectief. Het leuke vind ik dat ik nooit van te voren weet hoe een behandeling of traject verloopt, het gaat om gevoel.

Over de auteur

Sandra Steenwijk heeft de opleiding voor kindercoach, opvoedcoach en kindermassage gedaan en is gecertificeerd docent babymassage. Ze is eigenaresse van massagepraktijk Praxi Amarante (6).

Literatuur

  1. Chen, SC., Yu, J., Yuen, S.CS. et al. Massage therapy in infants and children under 5 years of age: protocol for an overview of systematic reviews. Syst Rev 10, 127 (2021). https://doi.org/10.1186/s13643-021-01681-x
  2. Wei-Peng Lu, Wen-Hui Tsai, Ling-Yi Lin, Rong-Bin Hong & Yea-Shwu Hwang (2019) The Beneficial Effects of Massage on Motor Development and Sensory Processing in Young Children with Developmental Delay: A Randomized Control Trial Study, Developmental Neurorehabilitation, 22:7, 487-495
  3. https://masseursnetwerk.nl/wetenschaptopic/affectieve-regulatie-door-aanraking/
  4. Chen S-C, Yu BY-M, Suen LK-P, Yu J, Ho FYY, Yang JJ, et al. Massage therapy for the treatment of attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD) in children and adolescents: a systematic review and meta-analysis. Complement Ther Med. 2019;42:389–99.
  5. Nanthakumar C. (2018). The benefits of yoga in children. Journal of integrative medicine, 16(1), 14–19.
  6. https://www.praxiamarante.nl/over-mij/