Boekcategorie: gezondheid
De mythe van normaal
- Auteurs: Gabor Maté, met Daniel Maté
- Jaar van publicatie: 2022
- Aantal pagina’s: 495
- Druk: 3e druk (2023)
- Uitgever: Uitgeverij AnkhHermes
- ISBN: 9789020219456
- Bestellen: klik hier
Over de auteur
Dr. Gabor Maté is arts en trauma- en verslavingskundige. Hij schreef de boeken ‘Wanneer je lichaam nee zeg’, ‘Het verstrooide brein’ en ‘Hongerige geesten’ over stress en lichamelijke klachten, ADD en verslaving. Zijn documentaire The Wisdom of Trauma is wereldwijk bekend en veelvuldig bekeken.
Inhoud
Dit boek is een uitgebreid antwoord op wat eigenlijk normaal is en wat er in onze maatschappij allemaal abnormaal is. Het boek begint met trauma en laat zien dat zowel grote traumatische gebeurtenissen (met een grote T) als kleine traumatische gebeurtenissen (met een kleine t) invloed hebben op de mens. En aangezien ons lichaam en geest één zijn en we onderling ook allemaal verbonden zijn hebben niet verwerkte trauma’s een ongelofelijke grote invloed op de maatschappij. Auteur Gabor Maté maakt duidelijk dat trauma, verslaving, mentale problemen en chronische aandoeningen veelvuldig voorkomen in onze maatschappij en dat de oorzaken daarvan als normaal worden beschouwt. Een groot aandeel ligt verscholen in de opvoeding van kinderen. Naast dat veel kinderen (de cijfers liegen er niet om) traumatische ervaringen hebben meegemaakt, en daardoor slecht geleerd hebben om met stress en emoties om te gaan, valt er ook veel te zeggen over het ontbreken van de basisbehoeften liefde, aandacht, zorg en warmte. Ook de basisemoties krijgen te weinig ruimte of worden niet geaccepteerd (door ouders en maatschappij). Denk daarbij aan spelen, ontdekken en boosheid. Het is niet normaal om kinderen weinig aandacht te geven en ze te beperken in hun boosheid, nieuwsgierigheid en speelsheid. Het feit dat kinderen en jongvolwassenen veelal omringd zijn met leeftijdsgenoten kan voor meeloperij, stoerdoenerij en sociaal wenselijk gedrag zorgen. Het is juist normaal om jezelf en authentiek te zijn. Dat zijn, net als het voelen en uiten van emoties, wegen naar heling. Pas in het vijfde en laatste deel van het boek vertelt Gabor Maté over ‘wegen naar heelheid’. Het vierde deel gaat over de toxiciteit van onze cultuur. De gezondheidszorg (vooral artsen, en Gabor spreek uit eigen ervaring), het bedrijfsleven (vooral de bazen en managers) en de politiek zijn doordrenkt van trauma’s en dat sijpelt door in de gehele samenleving. Vrouwen, minderheden en mensen met een donkerdere huidskleur hebben het vaak slechter in onze maatschappij bestuurd door ‘witte mannen’. Het hele boek is wat zwartgallig en zet je aan het denken over hoe slecht het eigenlijk gaat in onze cultuur. Er is veel onderhuids leed en naar buiten toe houden veel mensen zich sterk, totdat het lichaam nee zegt. Zodra je bij het laatste deel over heelheid bent aangekomen ben je daar ook aan toe. Helaas geeft dit laatste hoofdstuk maar enkele voorbeelden en ook hier is de onderliggende toon dat we met elkaar ver heen zijn. Om toch positief af te sluiten deel ik graag wat uit dat laatste hoofdstuk. Helen is anders dan genezen. Van een ziekte kun je genezen, maar helen kun je altijd, ziek of niet ziek. Belangrijke principes om te helen zijn authenticiteit, autonomie, boosheid en acceptatie. Zijn wie je echt bent, doen wat je echt wilt, gezonde boosheid uiten en accepteren wat is. Door aan deze aspecten te werken kan helen makkelijker plaatsvinden. Mededogen speelt ook een rol in het helen. Mededogen voor de ander en jezelf. Heb begrip voor de situatie en ben nieuwsgierig naar de vraag waarom de situatie is zoals die is. Erken dat wat er gebeurt is eenieder zou kunnen gebeuren als de omstandigheden anders waren. Spreek de waarheid uit en verken wat er mogelijk is. Sta open voor verandering. Concreet zijn er oefeningen die je leren om naar jezelf te luisteren en te leren om te zijn wie je bent, zodat je kunt doen wat je wilt en het kunt laten weten als je iets niet wilt doen.
Relevantie voor de massagepraktijk
Masseurs hebben de kwaliteit om te voelen waar spanningen in het lichaam zitten. Deze spanningen zeggen vaak wat over de mentale staat van de client. Sommige masseurs hebben ook een coachende rol en dan kan dit boek helpen om begrip te krijgen van de invloed van trauma’s, verslaving en stress en hoe onze toxische maatschappij daaraan bijdraagt. Leer van elke klacht, symptoom en ziekte. Wat wil het lichaam vertellen? Help jouw client om er achter te komen wat de spanningen en klachten willen vertellen. Is dit een teken van onverwerkt trauma, negatieve stress, verslaving of het niet goed kunnen uiten van emoties?
Boekcategorie: gezondheid
De gespierde mens
- Auteurs: Steven van de Vijver en Martin Brester
- Jaar van publicatie: 2021
- Aantal pagina’s: 449
- Druk: e-book
- Uitgever: Uitgeverij Balans
- ISBN: 978 94 638 2175 9
- Bestellen: klik hier
Over de auteurs
Steven van de Vijver is huisarts in het OLVG en columnist geweest van Het Parool. Steven heeft ook de boeken Afrika is besmettelijk, Is dat normaal, dokter? en Vet arm geschreven. Martin Brester is journalist en schrijver van de boeken Oranje lukraak en Overleven op een catamaran.
Inhoud
Dit boek begint met een aantal mooie quotes:
’Een bijzonder vermakelijk en leerzaam boek, dat je veel plezier verschaft en je vanzelf in beweging brengt.’ – Erik Scherder’ ‘Dit boek laat zien hoe fantastisch onze spieren zijn.’ – Pieter van den Hoogenband’ ‘Een heerlijke reis door ons gespierde lichaam!’ – Jim Jansen, New Scientist/Het Parool’
Daarmee is de toon gezet en wordt duidelijk dat dit informatieve boek over onze spieren (“bijna de helft van ons lichaamsgewicht” en “zonder spieren geen leven”) in goede aarde valt. In het boek worden spieren vanuit diverse invalshoeken bekeken en geanalyseerd. Een mooie stelling daarin is de volgende. ‘Evolutionair gezien kun je echter stellen dat de mens één grote spier is die vanuit het brein via zenuwen, hormonen en andere manieren wordt aangestuurd om te overleven, en als het lukt te reproduceren’. Het boek begint het met een korte algemene uitleg over spieren om vervolgens via een boeiend verhaal de historie en evolutie van spieren uit te leggen. De hartspier krijgt een apart hoofdstuk toebedeeld vanwege de speciale functie en uitvoerige aandacht die er, onder andere in de medische wereld, naar ons hart uit gaat. In het volgende hoofdstuk krijgen de spieren die gebruikt worden bij seksuele activiteiten uitgebreid de aandacht. Er volgt een analyse van het lopen en hardlopen waarbij de spieren (en pezen) in de benen en voeten de grootste rol spelen, maar de buik- en rugspieren, armspieren en natuurlijk het hart ook van essentieel belang zijn. De spieren die we gebruiken bij zwemmen en de voordelen van zwemmen komen ook aan bod. Het derde hoofdstuk leert ons over diverse spierziekten, zoals dystrofie, atrofie en ALS.
Het boek leest als een vlotte reis en de volgende bestemming is de vechtsport en als snel volgt een verhaal over voetbal (als voorbeeld van andere bal- en teamsporten). De romp/core krijgt in dit verhaal extra aandacht omdat daar belangrijke spieren zitten die nodig zijn bij voetbal. Weet jij al welke vier lichaamsdelen het vaakst geblesseerd raken bij voetballers? En welke blessure komt vaker voor bij voetballende vrouwen en welke bij voetballende mannen?
Er volgt een verhaal over eiwitten en koolhydraten waar de meningen over zullen verschillen. Wat topsporters voor, tijdens én na wedstrijden eten en drinken en wat recreanten als sportvoeding zien (en innemen) is anders en dat komt dan ook uit de tekst naar voren. Verschillende voorbeelden worden gegeven die je aan het denken kunnen zetten als het gaat om de invloed van voeding op je spieren. Het voedingshoofdstuk eindigt sterkt met het advies om te luisteren naar je lichaam en wat je eet en drinkt af te stemmen op je eigen situatie.
Het boek springt met een onregelmatig ritme over naar de muziek- en danswereld en de problemen en uitdagingen die dansers en musici regelmatig ervaren.
Sporters gaan steeds sneller, hoger en worden sterker en soms gaat dit ten koste van gezond gedrag. De voorbeelden uit het boek gaan van een sporthart tot bigorexia en doping. Tot slot worden spieren in de ruimte bestudeerd en dus ook wat het effect van zwaartekracht en het ontbreken van zwaartekracht is op ons lichaam.
Dit e-book is een aanrader voor mensen die op een toegankelijke manier willen leren over de spieren in ons lichaam. Het boek staat vol met interessante feitjes en leuke passages. De sportende mens en alles wat daarbij komt kijken komt ook uitgebreid aan bod. Doordat het verhaal op een makkelijke manier verwoord is kan het door velen gelezen worden. Dat de schrijvers fervent sportliefhebbers zijn met een brede interesse in alles wat rondom sporten gebeurt is duidelijk geworden na het lezen van dit boek. Dit enthousiasme steekt aan om zelf ook weer te gaan bewegen en goed voor alle spieren te zorgen!
Relevantie voor de massagepraktijk
Masseurs werken constant met spieren. Alles weten over spieren in ons lichaam en wat deze spieren allemaal teweegbrengen is een must. Dit boek leest lekker weg en geeft je als masseurs vast en zeker nieuwe inzichten. Ben je geïnteresseerd in de bewegende en sportende mens dan haal je waarschijnlijk nog meer uit de inhoud van dit boek. Ook kun je met de informatie uit het boek leuke weetjes vertellen aan je cliënten en ze meer leren over de spieren die je onder handen neemt. Het boek is ook een aanrader voor cliënten die meer te weten willen komen over de spieren in hun lichaam en tot wat dat lichaam allemaal in staat is.
Boekcategorie: gezondheid
Traumasporen
Auteurs: Bessel van der Kolk
Jaar van publicatie: 2014
Aantal pagina’s: 576
Druk: 9e druk (2022)
Uitgever: Uitgeverij Mens!
ISBN: 9789463160315
Bestellen: klik hier
Over de auteur
Bessel van der Kolk is professor in de psychiatrie aan de medische faculteit van de universiteit van Boston en is verbonden aan het National Complex Trauma Treatment Netwerk. Hij is medeoprichter en directeur van Trauma Research Foundation. Bessel van der Kolk geeft les over de hele wereld, is een ervaren therapeut, een vooraanstaande onderzoeker en was in 2022 gast bij het tv-programma Zomergasten.
Inhoud
Het boek ‘Traumasporen’ is een dikke pil voor lezers die geïnteresseerd zijn in de mens. Masseurs zijn over het algemeen geïnteresseerd in de mens. Vanzelfsprekend in het lichaam van de mens met het complex van spieren, bindweefsel en de huid. Maar de masseur is vaak ook geïnteresseerd in de psyche en in emoties. Na een meegemaakt trauma, dat niet goed verwerkt wordt door de persoon in kwestie, laat dat trauma sporen achter in de hersenen en het zenuwstelsel. Dat blijkt uit de eerste hoofdstukken van ‘Traumasporen’ waarin auteur Bessel van der Kolk inzicht geeft in de hersenen van gezonde en getraumatiseerde mensen en praktijkvoorbeelden aanhaalt. Mensen met oorlogstrauma’s, trauma’s na verkeersongelukken en trauma’s door huishoudelijk geweld, verwaarlozing en verkrachting passeren de revue. Deze trauma’s resulteren vaak in complexe Posttraumatisch-stressstoornissen (PTSS) en dit heeft vergaande gevolgen voor zowel de hersenen als de rest van het lichaam.
Na ruim 100 pagina’s wordt steeds duidelijker dat een trauma ook lichamelijke sporen nalaat. Voor de masseur is dit inzicht van essentieel belang. Mensen met PTSS zijn namelijk minder goed in staat om te voelen en staan minder goed in verbinding met hun lichaam. Zo kan het zijn dat ze de massage op delen van hun lichaam slecht aanvoelen of ‘anders’ verwerken. Waar bij een niet-getraumatiseerd persoon een massage heerlijk ontspannend of herstellend kan aanvoelen kan dit bij een getraumatiseerd persoon pijnlijk aanvoelen of nare herinneringen oproepen. Dat wil niet zeggen dat massage niet effectief is bij mensen die met trauma te maken hebben gehad. Massage kan zeker effectief ingezet worden bij getraumatiseerde mensen. De connectie tussen lichaam en geest kan namelijk herstelt worden door de aanrakingen van de huid en het gevoel in de spieren.
In deel vijf van dit boek komt dan ook aan bod dat aanraking de natuurlijkste manier is om kalmer te worden en ons veilig te voelen. Dat kan een knuffel zijn, een arm om iemand heen of een massage. Bessel van der Kolk schrijft dat een veilig gevoel in je eigen lichaam essentieel is om te herstellen. Hij geeft mensen die getraumatiseerd zijn dan ook het advies om aan een vorm van lichaamswerk, zoals therapeutische massage, deel te nemen.
Werk je als masseur met cliënten of patiënten met PTSS dan is het belangrijk om de persoon in kwestie zich veilig te laten voelen. Praten over het trauma en een uitgebreide anamnese helpt daar meestal niet goed bij (zelfs niet door een psycholoog of psychiater blijkt later in het boek). Massage kan daarbij wel goed helpen, al zijn er ook andere opties zoals yoga, acupunctuur en EMDR. Keuzes maken in de positie (ruglig, buiklig, zit) voor de massage, bij welk lichaamsdeel je de massage start, hoe je iemand toedekt met bv. handdoeken en hoe je eerste aanraking gaat worden bepalen of iemand zich veilig of minder veilig voelt. Dit soort keuzes aan de start van een massage kunnen de hele massagesessie maken of kraken bij mensen met PTSS. Vanuit de aanraking tijdens een massage gaat een enorme kracht uit en dit is bepalend voor het verloop van de therapie en het herstel, zo blijkt uit het boek.
Naast massage (slechts enkel zinnen) schrijft Bessel van der Kolk uitgebreid over diverse andere effectieve therapeutische opties: EMDR, yoga, mindfulness, Internal Family Systems-therapie, neurofeedback, zang en theater. Er zijn diverse wegen naar herstel en het is aan de persoon die een trauma te verwerken heeft, in samenspraak met de psycholoog of psychiater, welke route er gekozen wordt en wanneer er een afslag genomen wordt.
Relevantie voor de massagepraktijk
Dit omvangrijke boek is een aanrader voor degene die veel wil lezen en leren over het herstel van de mens na overweldigende ervaringen. Voor masseurs die liever hun handen uit de mouwen steken in plaats van met hun neus in de boeken te zitten is dit boek van ruim 500 pagina’s (exclusief literatuurverwijzingen) minder sterk aan te raden. Aan cliënten en patiënten zouden wij het ook niet direct aanraden. Vanwege de soms heftige casussen die beschreven worden kan het mogelijk als overweldigend ervaren worden. Maar als de persoon met PTSS open staat om zich te verdiepen in dit onderwerp dan leest het als een compleet boek. De boodschappen uit het boek mogen duidelijk zijn voor iedereen. Posttraumatische-stressstoornissen zijn complex en komen veelvuldig voor. De impact op lichaam, brein en geest van de persoon is groot. Gelukkig zijn er wegen naar herstel en kan er met geduld gewerkt worden aan het verwerken van de trauma’s. Masseurs kunnen daar een handje aan bijdragen door op een veilige en vertrouwde manier massages aan te bieden. Door bewust te zijn van het feit dat veel mensen die aanhoudende of terugkerende lichamelijke klachten ervaren een trauma te verwerken hebben én dat de aanrakingen tijdens een massage invloed heeft op die traumaverwerking kunnen wij als masseurs mensen nog beter helpen.
Boekcategorie: gezondheid
Alledaags wonderlijk leven
Auteur: Jaap Wonders
Jaar van publicatie: 2022
Aantal pagina’s: 228
Druk: 1e druk
Uitgever: SMC Academy
ISBN: 9789090362311
Bestellen: klik hier
Over de auteur
Jaap Wonders is revalidatiewetenschapper, sportfysiotherapeut, manueel therapeut, leefstijltherapeut en docent en werkt bij SMC Rijnland Fysiotherapeuten. In zijn werk als fysiotherapeut integreert hij leefstijl tijdens de behandelingen, want leefstijl kan een herstelbelemmerende of herstelbevorderende factor zijn bij vele klachten en aandoeningen. Naast zijn werk in de praktijk doceert Jaap over diverse onderwerpen binnen het sportmedische domein. Denk daarbij aan scholingen over vliegwieltraining, neuromusculair trainen, peesblessures en triggerpointmassage, maar ook aan scholingen met leefstijl als onderwerp. Leefstijl voor spieren was zijn eerste e-learning die hij voor de SMC Academy heeft opgenomen en later volgde er e-learnings over de relaties tussen leefstijl en artrose en leefstijl en sport. Voor The Health Fundament geeft hij de tweedaagse scholingen ‘Leefstijlinterventies bij spier- en peesblessures’ en ‘Leefstijlinterventies bij chronische pijn’. Bij ViaPerspectief kun je de scholing ‘Voeding en pijn’ volgen, met Jaap Wonders als docent.
Jaap heeft een passie voor gezondheid en gezondheidsbevordering en dit is de reden geweest dat hij dit populairwetenschappelijke leefstijlboek heeft geschreven. Het zou goed zijn als het door jan en alleman gelezen wordt, maar het dient ook zeker als naslagwerk voor gezondheidsprofessionals. Wat dat betreft zijn de volgende twee aanbevelingen van gezondheidsprofessionals passend:
“Inspirerend boek, met humor geschreven, voor iedereen die meer wil weten over de verschillende aspecten van een gezonde leefstijl en meteen aan de slag wil om leefstijlveranderingen toe te passen. Zeer motiverend!” – Drs. Chris Otten – Huisarts en leefstijlprofessional
“Geweldig naslagwerk en een aanrader voor gezondheidsprofessionals.” – Jaco de Wolf – Fysiotherapeut, docent en ondernemer
Inhoud
In dit boek lees je over veel verschillende onderwerpen die met gezond leven te maken hebben. ‘Alledaags wonderlijk leven’ start met een kort hoofdstuk waarin auteur Jaap Wonders je aanspoort om aan de slag te gaan en hier introduceert hij de term ‘alledaags wonderlijk leven’. In het tweede hoofdstuk geeft hij uitleg over waarom hij dit boek geschreven heeft en waar hij zijn kennis vandaag gehaald heeft (namelijk uit een breed scala aan studies, ervaringen en wetenschappelijke literatuur). In dit hoofdstuk met als titel ‘Hollandse nuchterheid en Onhollandse positiviteit’ gaat het ook over positieve gezondheid en positieve psychologie en eigenlijk komt deze positieve benadering van het leven en gezondheid/psychologie in het hele boek terug. Hij benadrukt wel dat het leven ook mindere kanten kent en je “gelukkig ook ongelukkig mag zijn”.
In het derde hoofdstuk leer je om al in de ochtend ervoor te zorgen om vol energie en met een positieve blik de dag te starten. Jaap zet je in dit hoofdstuk aan het denken én aan het werk met diverse opdrachten en praktische tips waar je veel aan kunt hebben en die je ook kunt gebruiken om cliënten in de massagepraktijk te coachen.
In het vierde hoofdstuk neemt de auteur je mee in zijn ode aan de natuur en maakt daarbij steeds de koppeling naar hoe je de natuur kunt inzetten om een gezonde leefstijl na te streven en gelukkiger te worden. Ook in het vijfde hoofdstuk verrast hij de lezer (mij in ieder geval) met een boeiend en onderbouwd verhaal over hoe je het voor elkaar kunt krijgen om gezond 100+ te worden. Bijzonder hoogleraar Aukje Nauta (zelf auteur van het boek ‘Nooit meer doen alsof. Denk je schaamte om en maak het je kracht’ schrijft hier heel leuk over:
“Dit boek lezen – wat ik deels deed in een supergezond Terschellings duinpannetje, de auteur mag trots op me zijn – leidde tot een klein wondertje. Toen ik vervolgens over het strand liep, merkte ik dat ik er helemaal zen, mindful en gelukkig van was geworden. Als je net als ik sowieso al interesse hebt voor fysiek en mentaal welzijn, zal weliswaar niet alles wat je leest nieuw en verrassend voor je zijn, maar Jaap Wonders zet alles zo netjes, lekker leesbaar en wetenschappelijk onderbouwd op een rij, dat je daarna (weer) precies weet wat je te doen staat om lang, gelukkig en gezond te leven. Lees het daarom vooral in één ruk uit voor het optimale zen-gevoel, en gebruik het daarna als bijbeltje om, zodra een gezondheidsprobleem dreigt, weer even na te lezen wat je ook alweer kunt doen om lekker te slapen, of hoe je jezelf kunt motiveren om minstens een half uur, maar liever nog vier uur, per dag te bewegen.
Disclaimer: als je genoeg hebt van het leven, laat dit boek dan vooral links liggen, want anders wil je net als ik er alles aan doen om die 100+ te halen.” – Prof. dr. Aukje Nauta – Organisatiepsycholoog, bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Leiden vanwege opleidingsinstituut Sioo, auteur van ’Nooit meer doen alsof. Denk je schaamte om en maak het je kracht.’
De hoofdstukken die volgen kunnen niet ontbreken in een leefstijlboek en gaan over een gezonde leefstijl. Gezonde voeding is soms een heet hangijzer met alle meningen die je erover hoort, al de boeken die erover geschreven zijn en de soms tegenstrijdige studies die in de media voorbijkomen. Jaap blijft hier nuchter onder en maakt het simpel: gezond eten kun je zien op je bord dat je dagelijks vult en daarvan dient in ieder geval de helft vol met groente te liggen. Ben je benieuwd naar wat er op de andere helft hoort te liggen? Sla dan hoofdstuk 6 open. In dit voedingshoofdstuk bespreekt hij de gezondheidseffecten van voeding van Hollandse bodem, maar ook de voordelen van de mediterrane en Aziatische keuken en hoe je dit kunt combineren. Vervolgens leert hij je op leuke manieren hoe je jouw voedingspatroon kunt personaliseren. Aan het eind van dit hoofdstuk heeft hij genoeg over eten geschreven en gaat het over vasten en geestelijke voeding, wat ook weer veel kan doen voor je gezondheid. Na het hoofdstuk over de effecten van meer bewegen dan de beweegrichtlijnen ons voorschrijven, kruipt Jaap in zijn rol als fysiotherapeut en legt hij je uit waarom krachttraining (en geestelijke kracht) en het verbeteren van je houding (letterlijk en figuurlijk) aparte hoofdstukken hebben gekregen en belangrijk zijn in je (gezonde) leven.
Het boek vervolgt met een hoofdstuk over het immuunsysteem, zelfgenezend vermogen en praktische tips om deze twee systemen te ‘boosten’, zoals met de koude methodes, verschillende drankjes en hormese (het gegeven dat je lichaam zich positief zal aanpassen als er milde stress plaatsvindt). De positieve benadering in dit populairwetenschappelijke leefstijlboek komt sterk terug in de hoofdstukken ‘Stress als bondgenoot’ en ‘Pijn als vriend’, twee hoofdstukken die ik zeer boeiend vond en waar ik veel van geleerd heb.
Het een-na-laatste deel gaat over slapen, de effecten van goed slapen en allerlei praktische tips waar je de hele dag rekening mee kunt houden om je slaap te bevorderen. Het is knap hoe Jaap zich weerhoudt van het schrijven over de negatieve gevolgen van een ongezonde leefstijl. Zo weten we dat slecht slapen vergaande gevolgen heeft voor je gezondheid en dezelfde vlieger gaat op voor weinig bewegen, ongezonde voeding, een negatieve mindset en ga zo maar door. Als je hierover wilt lezen, dan kun je beter een ander boek gaan lezen, want Jaap blijft bij zijn belofte om leefstijl van de positieve en gezonde kant te bekijken. Zo word jij als lezer gemotiveerd om leefstijlveranderingen door te voeren en Jaap geeft terecht aan dat dit niet allemaal in één keer kan. Door een of twee kleine dingen te veranderen, kun je in een positieve spiraal terechtkomen. De praktische tips en gezondheidschallenges die in het boek beschreven staan kunnen je daarbij helpen.
Afsluitend geeft Jaap aan wat zijn dromen zijn en daagt hij je als lezer uit om na te denken over het leven. De volgende pakkende quote van sportarts Michael van der Werve zegt genoeg over dit boek:
“Vol praktische tips om je gezondheid dagelijks de goede kant op te bewegen” – Drs. Michael van der Werve – Sportarts Alrijne Ziekenhuis
Relevantie voor de massagepraktijk
Na het lezen van dit boek kriebelt het om je leefstijl in ieder geval op een aantal punten te verbeteren. Je raakt enthousiast om deze kennis over te brengen aan anderen en daar ligt deels de kracht van dit boek! Voor masseurs is het dus ook een perfect naslagwerk om te gebruiken in de praktijk. Schaf dit boek aan om aan leefstijlbevordering van de client maar ook van jezelf te werken.
Jaap schrijft ook over het nut van massages als manier om stress te managen en mindful te werken. Deze zin staat letterlijk in het boek: “Breng daarom een bezoek aan de masseur als je last hebt van stressgerelateerde klachten.”
Het is dan ook niet voor niks dat het boek ‘Alledaags wonderlijk leven’ prachtige aanbevelingen heeft gekregen van een sportarts, huisarts, psycholoog en fysiotherapeut. Wij van Masseurs Netwerk Nederland kunnen daar aan toevoegen:
“Dit vlot geschreven leefstijlboek verdient een plek in elke massagepraktijk. Een boek waar masseurs met veel gemak en plezier uit kunnen lezen en leren en aan hun cliënten kunnen adviseren.”
Boekcategorie: gezondheid
Activeer je nervus vagus
Activeer je nervus vagus
Auteur: Luc Swinnen
Jaar van publicatie: 2021
Aantal pagina’s: 235
Druk: 3e druk
Uitgever: Lannoo
ISBN: 9789401476256
Bestellen: klik hier
Over de auteur
Luc Swinnen is al 20 jaar bezig met het onderwerp stress. Hij werkt als arts, statisticus en onderzoeker en publiceerde in vele nationale en internationale tijdschriften. Naast dit meest recente boek heeft Dr. Swinnen 7 boeken uitgebracht rondom het onderwerp stress en burn-out. Hij wordt dan ook met recht een stress- en burn-outspecialist genoemd.
Inhoud
Misschien heb je al gehoord van de nervus vagus? De zwervende zenuw, de tiende hersenzenuw of N. X.
Dit boek gaat in het geheel over deze zenuw. Denk je nu dat het dan wel erg technisch en ingewikkeld geschreven moet zijn? Geen stress, niks is minder waar. Het boek gaat eigenlijk over hoe je je reactie op stress kunt identificeren en het geeft praktische tips en oefeningen over hoe je met stress om kunt gaan. Naast stressreacties gaat het ook over trauma en angst en bij alle drie speelt de nervus vagus een belangrijke rol.
De basis van dit boek ligt bij het werk van Stephen Porges en de polyvagaaltheorie. In deze polyvagaaltheorie komt het er in het kort op neer dat het lichaam op diverse manieren kan reageren als er stress, angst of trauma om de hoek komt kijken. De polyvagaaltheorie vertrekt vanuit de tiende hersenzenuw, de nervus vagus. Deze zenuw bestaat uit drie subsystemen. Ten eerste de dorsale vagus waarbij de reactie op stress bestaat uit het bevriezen, de meest primitieve stressreactie waarbij de persoon of het dier dat onder stress in shock raakt. Ten tweede het sympathische systeem met de klassieke vlucht- en vechtreatie op stress. Het derde systeem wordt de ventrale vagus genoegd, dit is de sociale reflex waarbij men als reactie op stress connectie en veiligheid zoekt. In hoofdstuk 3 van het boek ‘activeer je nervus vagus’ vertelt Luc Swinnen uitgebreid over deze drie subsystemen. Voordat je bij dit derde hoofdstuk beland bent heb je al een snelcursus over stress, stresshormonen en het zenuwstelsel achter de kiezen. Deze eerste twee hoofdstukken dienen voor leken om de rest van het boek beter te begrijpen. Professionals die de basis van stress en het zenuwstelsel al goed kennen kunnen het zien als een korte opfriscursus.
Vanaf hoofdstuk 4 zijn meer en meer oefeningen te vinden. Denk daarbij aan oefenvormen om achter jouw triggers van stress te komen en manieren om op zoek te gaan naar signalen van veiligheid (dit worden in het boek glimmers genoemd). Door triggers kom je in een dorsale vagale staat of in een sympatische stressreactie. Door glimmers (aspecten aan het leven waar je ogen van gaan glimmen) kom je in de ventrale staat.
Hoofdstuk 5 leert je om de drie subsystemen van de polyvagaaltheorie te herkennen. Je komt er achter hoe je de vagale staten kunt herkennen door ze in kaart te brengen met diverse speelse oefeningen die in het boek beschreven staan. Bijvoorbeeld door je staat na te gaan op de vagale ladder, een manier van visualiseren die bedacht is door Deb Dana, auteur van het boek The Polyvagal Theory in Therapy. Ben je in een dorsaal vagale staat (immobilisatie)? Of klim je op de ladder naar de sympatische staat (je vecht of vlucht)? Een aantal treden verder en je bevind je boven aan de ladder in de ventrale vagale staat (verbinding en connectie).
In de volgende twee hoofdstukken staan nog meer oefeningen om aan de slag te gaan met de nervus vagus. In hoofdstuk 6 wordt zelfs een twaalf-stappenplan beschreven om naar de ventrale vagale staat toe te werken.
Hoofdstuk 8 gaat vooral over trauma en hoe je iemand die een traumatische ervaring heeft meegemaakt het beste kunt benaderen en helpen, EHBO bij trauma.
Het einde van het boek beschrijft veerkracht en dat is een nuttige verhandeling als het om stress gaat. Wie veerkrachtig is weet vanuit stressvolle situaties terug te veren. Ook hier kom je in het boek van Luc Swinnen weer meerdere oefeningen tegen die helpen om je veerkracht te verbeteren en zodoende beter met stress om te kunnen gaan.
Het boek ‘activeer je nervus vagus’ leest makkelijk en is een praktisch boek voor iedereen die zelf met stress te kampen heeft. Een aanrader vanwege de combinatie van theorie en oefenvormen over een op het eerste oog lastig onderwerp. Door de vele oefeningen beschik je over een goed naslagwerk voor stressvolle periodes of momenten waar angst of zelfs trauma je leven domineren. Wat betreft trauma geeft Luc Swinnen kort aan wat de nervus vagus en de polyvagaaltheorie kunnen betekenen maar benadrukt hij ook terecht dat een traumatherapeut aan te raden is vanwege de complexiteit die speelt bij traumaverwerking.
Relevantie voor de massagepraktijk
In de huidige maatschappij is er bijna niet aan te ontkomen: stress! We leven veelal gejaagd, worden geleefd, hebben deadlines, financiële problemen, werkstress, geluidsstress, sociale stress en ga zo maar door. Natuurlijk geldt dit niet voor iedereen maar dat veel mensen regelmatig negatieve stress ervaren is een feit. Het spreekt voor zich dat we baat hebben bij het werken aan onze veerkracht en manieren om vaker in de ventrale vagale staat te verkeren. In de massagepraktijk heerst vaak een gevoel van veiligheid, rust en connectie. Mensen komen meestal dan ook om te ontspannen. De ideale plek om bovenaan de ladder te staan en stress te laten varen. Als masseur kun je door de oefeningen uit het boek jezelf in stressvolle periodes rustig krijgen en weer op zoek gaan naar de connectie met je medemens. Maar de massagepraktijk is ook de ideale plek om je cliënten te leren hoe ze met stressvolle situaties om kunnen gaan. Door bepaalde oefeningen uit het boek met je cliënt door te nemen of uitleg te geven over de nervus vagus en de polyvagaaltheorie kun je een positieve impact maken op het leven van je cliënt. Een grote kans dat je de volgende massage minder gespannen spieren zult voelen.
Boekcategorie: gezondheid
Beweegreden
Lichaamsbeweging als oeroude panacee in een moderne samenleving
Auteur: Drs. Erwin Colson Thimister.
Jaar van publicatie: 2017. Aantal pagina’s: 246. Druk: 1e druk. Uitgever: Mijnbestseller.nl
Over de auteur
Erwin Thimister is arts (niet praktiserend), bewegingswetenschapper en gewichtsconsulent. Hij deed in het verleden onder meer onderzoek naar de relatie tussen fysieke activiteit en koolhydraatstofwisseling bij de Maastricht University, werkte als sportvoedingskundige voor de topsport bij de toenmalige afdeling Elite Sports Medicine van Numico Research te Wageningen en was als specialist ouderengeneeskunde verbonden aan verschillende instellingen voor verpleging en verzorging. Sinds 2011 is hij docent Voeding en Diëtetiek aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, waar hij onder andere doceert en onderwijs ontwikkelt over de relatie tussen voeding, fysieke activiteit en sport en gezondheid. In zijn dagelijks leven beweegt én sport hij veel en graag.
Inhoud
Bewegen als medicijn is de boodschap van dit zeer lezenswaardige en wetenschappelijk onderbouwde boek. Fysieke activiteit is een bewezen effectieve interventie tegen welvaartsziekten. Het draagt o.a. bij aan het verlagen van het bloedsuikergehalte en de bloeddruk, het verbeteren van de bloedvetwaarden en een gunstig beloop van hart- en vaatziekten. Ook speelt beweging een positieve rol bij het verminderen van obstipatie en werkt het antidepressief. Gunstige effecten op kanker, bepaalde vormen van dementie en meer in het algemeen zogenaamde “ welvaartsziekten” zijn bekend uit de literatuur.
In hoofdstuk 1 gaat de auteur in op de relatie tussen de evolutie en lichaamsbeweging. Hij toont aan dat het fysieke activiteitenniveau van de hedendaagse mens in vergelijking met de homo erectus 8000 jaar geleden (ten tijde van de landbouwrevolutie), sterk is verminderd ( van ca. 1,87 MET, naar ca. 1,2-1,4 MET; MET is een maat voor fysieke activiteit). Hij beschrijft dat een afname van de botdichtheid van de hedendaagse mens in vergelijking met de homo erectus (een hoger activiteitenniveau leidt tot sterkere botten) hiervan een afgeleide is. Tevens merkt de auteur op dat door de afname van lichaamsbeweging in onze tijd er meer chronische aandoeningen ontstaan (de zogenaamde welvaartsziekten), en dat er bij veel van deze ziekten sprake is van een hogere mate van ontstekingen.
In hoofdstuk 2 stelt de auteur de relatie tussen inactiviteit, overgewicht en obesitas aan de orde. Hij legt op een eenvoudige manier uit hoe ons lichaam de energiebalans op een ingenieuze manier regelt en dat het zinloos is om bijvoorbeeld alleen calorieën te tellen als je wilt afvallen: je moet natuurlijk ook weten wat je hoeveelheid fysieke activiteit is.
Hoofdstuk 3, “Een roestig lichaam” bespreekt het aloude spreekwoord “rust roest”. De auteur stelt dat door het niet meer prikkelen van de weefsels en organen door voldoende lichaamsbeweging, ze zullen deconditioneren. Hierdoor neemt de gezondheid af en het risico op welvaartsziekten toe. Tevens wordt door de afnemende gezondheid het risico op bewegingsbeperking groter, waardoor een negatieve spiraal ontstaat. Hierdoor wordt het moeilijker om een normaal lichaamsgewicht te behouden, omdat de energiebehoefte steeds verder daalt.
In hoofdstuk 4 gaat Erwin Colson Thimister in op Beweging als panacee. Het gaat hierbij niet alleen over sporten, maar over alle vormen van activiteit. Met het Human Capital model van Richard Bailey geeft hij een model waarmee 10 tallen positieve effecten kunnen worden toegeschreven aan sport en beweging. Hij gaat nader in op het verband tussen lichaamsbeweging en gewichtsverlies en hoe dit te behouden. Hoeveel we zouden moeten bewegen (voor een betere gezondheid) komt ook aan de orde.
Hoofdstuk 5 is een oproep uit het hart om uw leven in beweging te brengen! De auteur geeft handvatten, zoals gevalideerde vragenlijsten (SQUASH, BAECKE), om de mate van activiteit te schatten. Leuk om te lezen hoe hij van diverse normale dagelijkse activiteiten beschrijft hoe deze op een plezierige manier kunnen bijdragen aan een toename van fysieke activiteit / bewegen ( walking meetings, lunchwandelen, traptrainen, staan, powerpoetsen en veel meer…).
In de bijlagen zijn er ook nog handige voorbeeld beweegpatronen opgenomen. Heel handig om snel voor jezelf te bepalen op welk beweegniveau je zelf zit!
Relevantie voor de massagepraktijk
Kennis over bewegen en de relatie hiervan met de gezondheid is van belang voor de professionele masseur / massagetherapeut. In het bijzonder in je adviesplan kan je aandacht besteden aan bewegen als belangrijke factor voor de gezondheid van jouw klanten. Hiervoor heb je wel kwalitatief hoogstaande en goed onderbouwde informatie nodig van experts, zoals Erwin Colson Thimister, die zijn informatie in zijn boek baseert op ondubbelzinnige wetenschappelijke informatie (zie de uitgebreide literatuurlijst in het boek).
Het boek is gemakkelijk leesbaar en geeft jou veel praktische handvatten om bewegen door jouw klanten te stimuleren en hen uit te leggen waarom dat zo belangrijk is. Aandacht hiervoor sluit goed aan bij de steeds groeiende aandacht voor preventie, leefstijl en gezondheid. Masseurs netwerk Nederland geeft specifieke flyers uit over dit onderwerp, zoals het Leefstijladvies Bewegen en hart- en vaatziekten. Deze flyers kan je downloaden in de webshop.