Boekcategorie: gedrag

Aanraking is iets wonderlijks

  • Auteurs: Steve Haines
  • Jaar van publicatie: 2021 (2022 in Nederland)
  • Aantal pagina’s: 32
  • Uitgever: Uitgeverij Mens!
  • ISBN: 9789463160728
  • Bestellen: klik hier

Aanraking is iets wonderlijks boekrecensie Masseurs Netwerk Nederland

Over de auteur

Steve Haines heeft veel ervaring met lichaamsgericht werken. Hij heeft zich verdiept in de wetenschappelijke achtergrond van pijn en trauma en heeft daarom zijn behandelingen aangepast. Met een achtergrond in Yoga, Shiatsu, Craniosacraaltherapie en Trauma Releasing Exercises zijn zijn behandelingen veelomvattend en hier verzorgt hij ook scholingen over.

Inhoud

Dit dunne boek over aanraking leest lekker weg en de plaatjes zorgen ervoor dat je wat langer blijft hangen op elke pagina. Een mooi aspect is de onderbouwing onder bijna elke pagina waardoor je net wat meer verdieping in het onderwerp krijgt. Er wordt duidelijk het verschil gemaakt tussen proprioceptie en interoceptie en aspecten zoals zintuigelijke waarnemingen (er zijn er meer dan je denkt), pijn en trauma. Dezelfde auteur heeft een soortgelijk boekje gemaakt met de titel ‘Trauma is iets wonderlijks‘. Culturele normen en aanraking (gewenst en ongewenst) in de maatschappij komen ook aan bod. De laatste bladzijden beslagen praktische oefeningen waarmee je leert om op diverse manieren de kracht van aanraking in te zetten. Het is een boekje wat je snel nog een keer oppakt om door heen te bladeren, de tekeningen te bekijken, de informatie in je op te laten nemen en de oefeningen nog eens te doen.

Relevantie voor de massagepraktijk

Masseurs doen niet anders dan aanraken in hun behandeling en om te begrijpen wat er allemaal onder je vingers gebeurt is dit boek een aanrader. Het is een leuk boekje voor in de wachtruimte waar cliënten met plezier in zullen bladeren en lezen. Grote kans dat het gesprek in de behandelruimte daarna over aanraking gaat en wat dat met iemand kan doen. De praktische oefeningen zijn nuttig om zelf mee aan de slag te gaan en je cliënt te laten ervaren.

Boekcategorie: gedrag

De mythe van normaal

  • Auteurs: Gabor Maté, met Daniel Maté
  • Jaar van publicatie: 2022
  • Aantal pagina’s: 495
  • Druk: 3e druk (2023)
  • Uitgever: Uitgeverij AnkhHermes
  • ISBN: 9789020219456
  • Bestellen: klik hier

De Mythe van Normaal Gabor Maté boekrecensie Masseurs Netwerk Nederland  

Over de auteur

Dr. Gabor Maté is arts en trauma- en verslavingskundige. Hij schreef de boeken ‘Wanneer je lichaam nee zeg’, ‘Het verstrooide brein’ en ‘Hongerige geesten’ over stress en lichamelijke klachten, ADD en verslaving. Zijn documentaire The Wisdom of Trauma is wereldwijk bekend en veelvuldig bekeken.

Inhoud

Dit boek is een uitgebreid antwoord op wat eigenlijk normaal is en wat er in onze maatschappij allemaal abnormaal is. Het boek begint met trauma en laat zien dat zowel grote traumatische gebeurtenissen (met een grote T) als kleine traumatische gebeurtenissen (met een kleine t) invloed hebben op de mens. En aangezien ons lichaam en geest één zijn en we onderling ook allemaal verbonden zijn hebben niet verwerkte trauma’s een ongelofelijke grote invloed op de maatschappij. Auteur Gabor Maté maakt duidelijk dat trauma, verslaving, mentale problemen en chronische aandoeningen veelvuldig voorkomen in onze maatschappij en dat de oorzaken daarvan als normaal worden beschouwt. Een groot aandeel ligt verscholen in de opvoeding van kinderen. Naast dat veel kinderen (de cijfers liegen er niet om) traumatische ervaringen hebben meegemaakt, en daardoor slecht geleerd hebben om met stress en emoties om te gaan, valt er ook veel te zeggen over het ontbreken van de basisbehoeften liefde, aandacht, zorg en warmte. Ook de basisemoties krijgen te weinig ruimte of worden niet geaccepteerd (door ouders en maatschappij). Denk daarbij aan spelen, ontdekken en boosheid. Het is niet normaal om kinderen weinig aandacht te geven en ze te beperken in hun boosheid, nieuwsgierigheid en speelsheid. Het feit dat kinderen en jongvolwassenen veelal omringd zijn met leeftijdsgenoten kan voor meeloperij, stoerdoenerij en sociaal wenselijk gedrag zorgen. Het is juist normaal om jezelf en authentiek te zijn. Dat zijn, net als het voelen en uiten van emoties, wegen naar heling. Pas in het vijfde en laatste deel van het boek vertelt Gabor Maté over ‘wegen naar heelheid’. Het vierde deel gaat over de toxiciteit van onze cultuur. De gezondheidszorg (vooral artsen, en Gabor spreek uit eigen ervaring), het bedrijfsleven (vooral de bazen en managers) en de politiek zijn doordrenkt van trauma’s en dat sijpelt door in de gehele samenleving. Vrouwen, minderheden en mensen met een donkerdere huidskleur hebben het vaak slechter in onze maatschappij bestuurd door ‘witte mannen’. Het hele boek is wat zwartgallig en zet je aan het denken over hoe slecht het eigenlijk gaat in onze cultuur. Er is veel onderhuids leed en naar buiten toe houden veel mensen zich sterk, totdat het lichaam nee zegt. Zodra je bij het laatste deel over heelheid bent aangekomen ben je daar ook aan toe. Helaas geeft dit laatste hoofdstuk maar enkele voorbeelden en ook hier is de onderliggende toon dat we met elkaar ver heen zijn. Om toch positief af te sluiten deel ik graag wat uit dat laatste hoofdstuk. Helen is anders dan genezen. Van een ziekte kun je genezen, maar helen kun je altijd, ziek of niet ziek. Belangrijke principes om te helen zijn authenticiteit, autonomie, boosheid en acceptatie. Zijn wie je echt bent, doen wat je echt wilt, gezonde boosheid uiten en accepteren wat is. Door aan deze aspecten te werken kan helen makkelijker plaatsvinden. Mededogen speelt ook een rol in het helen. Mededogen voor de ander en jezelf. Heb begrip voor de situatie en ben nieuwsgierig naar de vraag waarom de situatie is zoals die is. Erken dat wat er gebeurt is eenieder zou kunnen gebeuren als de omstandigheden anders waren. Spreek de waarheid uit en verken wat er mogelijk is. Sta open voor verandering. Concreet zijn er oefeningen die je leren om naar jezelf te luisteren en te leren om te zijn wie je bent, zodat je kunt doen wat je wilt en het kunt laten weten als je iets niet wilt doen.  

Relevantie voor de massagepraktijk

Masseurs hebben de kwaliteit om te voelen waar spanningen in het lichaam zitten. Deze spanningen zeggen vaak wat over de mentale staat van de client. Sommige masseurs hebben ook een coachende rol en dan kan dit boek helpen om begrip te krijgen van de invloed van trauma’s, verslaving en stress en hoe onze toxische maatschappij daaraan bijdraagt. Leer van elke klacht, symptoom en ziekte. Wat wil het lichaam vertellen? Help jouw client om er achter te komen wat de spanningen en klachten willen vertellen. Is dit een teken van onverwerkt trauma, negatieve stress, verslaving of het niet goed kunnen uiten van emoties?

 

Boekcategorie: gedrag

Traumasporen

Auteurs: Bessel van der Kolk
Jaar van publicatie: 2014
Aantal pagina’s: 576
Druk: 9e druk (2022)
Uitgever: Uitgeverij Mens!
ISBN: 9789463160315

Bestellen: klik hier

boekrecensie traumasporen Masseurs Netwerk Nederland

Over de auteur

Bessel van der Kolk is professor in de psychiatrie aan de medische faculteit van de universiteit van Boston en is verbonden aan het National Complex Trauma Treatment Netwerk. Hij is medeoprichter en directeur van Trauma Research Foundation. Bessel van der Kolk geeft les over de hele wereld, is een ervaren therapeut, een vooraanstaande onderzoeker en was in 2022 gast bij het tv-programma Zomergasten.

Inhoud

Het boek ‘Traumasporen’ is een dikke pil voor lezers die geïnteresseerd zijn in de mens. Masseurs zijn over het algemeen geïnteresseerd in de mens. Vanzelfsprekend in het lichaam van de mens met het complex van spieren, bindweefsel en de huid. Maar de masseur is vaak ook geïnteresseerd in de psyche en in emoties. Na een meegemaakt trauma, dat niet goed verwerkt wordt door de persoon in kwestie, laat dat trauma sporen achter in de hersenen en het zenuwstelsel. Dat blijkt uit de eerste hoofdstukken van ‘Traumasporen’ waarin auteur Bessel van der Kolk inzicht geeft in de hersenen van gezonde en getraumatiseerde mensen en praktijkvoorbeelden aanhaalt. Mensen met oorlogstrauma’s, trauma’s na verkeersongelukken en trauma’s door huishoudelijk geweld, verwaarlozing en verkrachting passeren de revue. Deze trauma’s resulteren vaak in complexe Posttraumatisch-stressstoornissen (PTSS) en dit heeft vergaande gevolgen voor zowel de hersenen als de rest van het lichaam.

Na ruim 100 pagina’s wordt steeds duidelijker dat een trauma ook lichamelijke sporen nalaat. Voor de masseur is dit inzicht van essentieel belang. Mensen met PTSS zijn namelijk minder goed in staat om te voelen en staan minder goed in verbinding met hun lichaam. Zo kan het zijn dat ze de massage op delen van hun lichaam slecht aanvoelen of ‘anders’ verwerken. Waar bij een niet-getraumatiseerd persoon een massage heerlijk ontspannend of herstellend kan aanvoelen kan dit bij een getraumatiseerd persoon pijnlijk aanvoelen of nare herinneringen oproepen. Dat wil niet zeggen dat massage niet effectief is bij mensen die met trauma te maken hebben gehad. Massage kan zeker effectief ingezet worden bij getraumatiseerde mensen. De connectie tussen lichaam en geest kan namelijk herstelt worden door de aanrakingen van de huid en het gevoel in de spieren.

In deel vijf van dit boek komt dan ook aan bod dat aanraking de natuurlijkste manier is om kalmer te worden en ons veilig te voelen. Dat kan een knuffel zijn, een arm om iemand heen of een massage. Bessel van der Kolk schrijft dat een veilig gevoel in je eigen lichaam essentieel is om te herstellen. Hij geeft mensen die getraumatiseerd zijn dan ook het advies om aan een vorm van lichaamswerk, zoals therapeutische massage, deel te nemen.

Werk je als masseur met cliënten of patiënten met PTSS dan is het belangrijk om de persoon in kwestie zich veilig te laten voelen. Praten over het trauma en een uitgebreide anamnese helpt daar meestal niet goed bij (zelfs niet door een psycholoog of psychiater blijkt later in het boek). Massage kan daarbij wel goed helpen, al zijn er ook andere opties zoals yoga, acupunctuur en EMDR. Keuzes maken in de positie (ruglig, buiklig, zit) voor de massage, bij welk lichaamsdeel je de massage start, hoe je iemand toedekt met bv. handdoeken en hoe je eerste aanraking gaat worden bepalen of iemand zich veilig of minder veilig voelt. Dit soort keuzes aan de start van een massage kunnen de hele massagesessie maken of kraken bij mensen met PTSS. Vanuit de aanraking tijdens een massage gaat een enorme kracht uit en dit is bepalend voor het verloop van de therapie en het herstel, zo blijkt uit het boek.

Naast massage (slechts enkel zinnen) schrijft Bessel van der Kolk uitgebreid over diverse andere effectieve therapeutische opties: EMDR, yoga, mindfulness, Internal Family Systems-therapie, neurofeedback, zang en theater. Er zijn diverse wegen naar herstel en het is aan de persoon die een trauma te verwerken heeft, in samenspraak met de psycholoog of psychiater, welke route er gekozen wordt en wanneer er een afslag genomen wordt.

Relevantie voor de massagepraktijk

Dit omvangrijke boek is een aanrader voor degene die veel wil lezen en leren over het herstel van de mens na overweldigende ervaringen. Voor masseurs die liever hun handen uit de mouwen steken in plaats van met hun neus in de boeken te zitten is dit boek van ruim 500 pagina’s (exclusief literatuurverwijzingen) minder sterk aan te raden. Aan cliënten en patiënten zouden wij het ook niet direct aanraden. Vanwege de soms heftige casussen die beschreven worden kan het mogelijk als overweldigend ervaren worden. Maar als de persoon met PTSS open staat om zich te verdiepen in dit onderwerp dan leest het als een compleet boek. De boodschappen uit het boek mogen duidelijk zijn voor iedereen. Posttraumatische-stressstoornissen zijn complex en komen veelvuldig voor. De impact op lichaam, brein en geest van de persoon is groot. Gelukkig zijn er wegen naar herstel en kan er met geduld gewerkt worden aan het verwerken van de trauma’s. Masseurs kunnen daar een handje aan bijdragen door op een veilige en vertrouwde manier massages aan te bieden. Door bewust te zijn van het feit dat veel mensen die aanhoudende of terugkerende lichamelijke klachten ervaren een trauma te verwerken hebben én dat de aanrakingen tijdens een massage invloed heeft op die traumaverwerking kunnen wij als masseurs mensen nog beter helpen.

Boekcategorie: gedrag

Alledaags wonderlijk leven

Auteur: Jaap Wonders
Jaar van publicatie: 2022
Aantal pagina’s: 228
Druk: 1e druk
Uitgever: SMC Academy
ISBN: 9789090362311

Bestellen: klik hier

Over de auteur

Jaap Wonders is revalidatiewetenschapper, sportfysiotherapeut, manueel therapeut, leefstijltherapeut en docent en werkt bij SMC Rijnland Fysiotherapeuten. In zijn werk als fysiotherapeut integreert hij leefstijl tijdens de behandelingen, want leefstijl kan een herstelbelemmerende of herstelbevorderende factor zijn bij vele klachten en aandoeningen. Naast zijn werk in de praktijk doceert Jaap over diverse onderwerpen binnen het sportmedische domein. Denk daarbij aan scholingen over vliegwieltraining, neuromusculair trainen, peesblessures en triggerpointmassage, maar ook aan scholingen met leefstijl als onderwerp. Leefstijl voor spieren was zijn eerste e-learning die hij voor de SMC Academy heeft opgenomen en later volgde er e-learnings over de relaties tussen leefstijl en artrose en leefstijl en sport. Voor The Health Fundament geeft hij de tweedaagse scholingen ‘Leefstijlinterventies bij spier- en peesblessures’ en ‘Leefstijlinterventies bij chronische pijn’. Bij ViaPerspectief kun je de scholing ‘Voeding en pijn’ volgen, met Jaap Wonders als docent.

Jaap heeft een passie voor gezondheid en gezondheidsbevordering en dit is de reden geweest dat hij dit populairwetenschappelijke leefstijlboek heeft geschreven. Het zou goed zijn als het door jan en alleman gelezen wordt, maar het dient ook zeker als naslagwerk voor gezondheidsprofessionals. Wat dat betreft zijn de volgende twee aanbevelingen van gezondheidsprofessionals passend:

 

“Inspirerend boek, met humor geschreven, voor iedereen die meer wil weten over de verschillende aspecten van een gezonde leefstijl en meteen aan de slag wil om leefstijlveranderingen toe te passen. Zeer motiverend!” – Drs. Chris Otten – Huisarts en leefstijlprofessional

“Geweldig naslagwerk en een aanrader voor gezondheidsprofessionals.” – Jaco de Wolf – Fysiotherapeut, docent en ondernemer

 

Inhoud

In dit boek lees je over veel verschillende onderwerpen die met gezond leven te maken hebben. ‘Alledaags wonderlijk leven’ start met een kort hoofdstuk waarin auteur Jaap Wonders je aanspoort om aan de slag te gaan en hier introduceert hij de term ‘alledaags wonderlijk leven’. In het tweede hoofdstuk geeft hij uitleg over waarom hij dit boek geschreven heeft en waar hij zijn kennis vandaag gehaald heeft (namelijk uit een breed scala aan studies, ervaringen en wetenschappelijke literatuur). In dit hoofdstuk met als titel ‘Hollandse nuchterheid en Onhollandse positiviteit’ gaat het ook over positieve gezondheid en positieve psychologie en eigenlijk komt deze positieve benadering van het leven en gezondheid/psychologie in het hele boek terug. Hij benadrukt wel dat het leven ook mindere kanten kent en je “gelukkig ook ongelukkig mag zijn”.

In het derde hoofdstuk leer je om al in de ochtend ervoor te zorgen om vol energie en met een positieve blik de dag te starten. Jaap zet je in dit hoofdstuk aan het denken én aan het werk met diverse opdrachten en praktische tips waar je veel aan kunt hebben en die je ook kunt gebruiken om cliënten in de massagepraktijk te coachen.

In het vierde hoofdstuk neemt de auteur je mee in zijn ode aan de natuur en maakt daarbij steeds de koppeling naar hoe je de natuur kunt inzetten om een gezonde leefstijl na te streven en gelukkiger te worden. Ook in het vijfde hoofdstuk verrast hij de lezer (mij in ieder geval) met een boeiend en onderbouwd verhaal over hoe je het voor elkaar kunt krijgen om gezond 100+ te worden. Bijzonder hoogleraar Aukje Nauta (zelf auteur van het boek ‘Nooit meer doen alsof. Denk je schaamte om en maak het je kracht’ schrijft hier heel leuk over:

 

 

“Dit boek lezen – wat ik deels deed in een supergezond Terschellings duinpannetje, de auteur mag trots op me zijn – leidde tot een klein wondertje. Toen ik vervolgens over het strand liep, merkte ik dat ik er helemaal zen, mindful en gelukkig van was geworden. Als je net als ik sowieso al interesse hebt voor fysiek en mentaal welzijn, zal weliswaar niet alles wat je leest nieuw en verrassend voor je zijn, maar Jaap Wonders zet alles zo netjes, lekker leesbaar en wetenschappelijk onderbouwd op een rij, dat je daarna (weer) precies weet wat je te doen staat om lang, gelukkig en gezond te leven. Lees het daarom vooral in één ruk uit voor het optimale zen-gevoel, en gebruik het daarna als bijbeltje om, zodra een gezondheidsprobleem dreigt, weer even na te lezen wat je ook alweer kunt doen om lekker te slapen, of hoe je jezelf kunt motiveren om minstens een half uur, maar liever nog vier uur, per dag te bewegen.
Disclaimer: als je genoeg hebt van het leven, laat dit boek dan vooral links liggen, want anders wil je net als ik er alles aan doen om die 100+ te halen.” – Prof. dr. Aukje Nauta – Organisatiepsycholoog, bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Leiden vanwege opleidingsinstituut Sioo, auteur van ’Nooit meer doen alsof. Denk je schaamte om en maak het je kracht.’

De hoofdstukken die volgen kunnen niet ontbreken in een leefstijlboek en gaan over een gezonde leefstijl. Gezonde voeding is soms een heet hangijzer met alle meningen die je erover hoort, al de boeken die erover geschreven zijn en de soms tegenstrijdige studies die in de media voorbijkomen. Jaap blijft hier nuchter onder en maakt het simpel: gezond eten kun je zien op je bord dat je dagelijks vult en daarvan dient in ieder geval de helft vol met groente te liggen. Ben je benieuwd naar wat er op de andere helft hoort te liggen? Sla dan hoofdstuk 6 open. In dit voedingshoofdstuk bespreekt hij de gezondheidseffecten van voeding van Hollandse bodem, maar ook de voordelen van de mediterrane en Aziatische keuken en hoe je dit kunt combineren. Vervolgens leert hij je op leuke manieren hoe je jouw voedingspatroon kunt personaliseren. Aan het eind van dit hoofdstuk heeft hij genoeg over eten geschreven en gaat het over vasten en geestelijke voeding, wat ook weer veel kan doen voor je gezondheid. Na het hoofdstuk over de effecten van meer bewegen dan de beweegrichtlijnen ons voorschrijven, kruipt Jaap in zijn rol als fysiotherapeut en legt hij je uit waarom krachttraining (en geestelijke kracht) en het verbeteren van je houding (letterlijk en figuurlijk) aparte hoofdstukken hebben gekregen en belangrijk zijn in je (gezonde) leven.

Het boek vervolgt met een hoofdstuk over het immuunsysteem, zelfgenezend vermogen en praktische tips om deze twee systemen te ‘boosten’, zoals met de koude methodes, verschillende drankjes en hormese (het gegeven dat je lichaam zich positief zal aanpassen als er milde stress plaatsvindt). De positieve benadering in dit populairwetenschappelijke leefstijlboek komt sterk terug in de hoofdstukken ‘Stress als bondgenoot’ en ‘Pijn als vriend’, twee hoofdstukken die ik zeer boeiend vond en waar ik veel van geleerd heb.

Het een-na-laatste deel gaat over slapen, de effecten van goed slapen en allerlei praktische tips waar je de hele dag rekening mee kunt houden om je slaap te bevorderen. Het is knap hoe Jaap zich weerhoudt van het schrijven over de negatieve gevolgen van een ongezonde leefstijl. Zo weten we dat slecht slapen vergaande gevolgen heeft voor je gezondheid en dezelfde vlieger gaat op voor weinig bewegen, ongezonde voeding, een negatieve mindset en ga zo maar door. Als je hierover wilt lezen, dan kun je beter een ander boek gaan lezen, want Jaap blijft bij zijn belofte om leefstijl van de positieve en gezonde kant te bekijken. Zo word jij als lezer gemotiveerd om leefstijlveranderingen door te voeren en Jaap geeft terecht aan dat dit niet allemaal in één keer kan. Door een of twee kleine dingen te veranderen, kun je in een positieve spiraal terechtkomen. De praktische tips en gezondheidschallenges die in het boek beschreven staan kunnen je daarbij helpen.

Afsluitend geeft Jaap aan wat zijn dromen zijn en daagt hij je als lezer uit om na te denken over het leven. De volgende pakkende quote van sportarts Michael van der Werve zegt genoeg over dit boek:

“Vol praktische tips om je gezondheid dagelijks de goede kant op te bewegen” – Drs. Michael van der Werve – Sportarts Alrijne Ziekenhuis

 

Leefstijlboek alledaags wonderlijk leven cover

 

Relevantie voor de massagepraktijk

Na het lezen van dit boek kriebelt het om je leefstijl in ieder geval op een aantal punten te verbeteren. Je raakt enthousiast om deze kennis over te brengen aan anderen en daar ligt deels de kracht van dit boek! Voor masseurs is het dus ook een perfect naslagwerk om te gebruiken in de praktijk. Schaf dit boek aan om aan leefstijlbevordering van de client maar ook van jezelf te werken.

Jaap schrijft ook over het nut van massages als manier om stress te managen en mindful te werken. Deze zin staat letterlijk in het boek: “Breng daarom een bezoek aan de masseur als je last hebt van stressgerelateerde klachten.”

Het is dan ook niet voor niks dat het boek ‘Alledaags wonderlijk leven’ prachtige aanbevelingen heeft gekregen van een sportarts, huisarts, psycholoog en fysiotherapeut. Wij van Masseurs Netwerk Nederland kunnen daar aan toevoegen:

Dit vlot geschreven leefstijlboek verdient een plek in elke massagepraktijk. Een boek waar masseurs met veel gemak en plezier uit kunnen lezen en leren en aan hun cliënten kunnen adviseren.”

Boekcategorie: gedrag

Mijn beschermende brein

Auteurs: Kitty Rumping & Ramona van Bakkum
Jaar van publicatie: 2020
Aantal pagina’s: 72
Druk: 4e druk
Uitgever: eigen uitgave Rumping en Van Bakkum
ISBN: 9789090315836

Bestellen: klik hier

Boekrecensie masseurs netwerk nederland Mijn-beschermende-brein-pijneducatie-boekrecencie

Over de auteurs

Kitty Rumping is fysiotherapeut en werkt in het pijnteam van Heliomare waarbij ze ook kinderen behandeld die last hebben van chronische pijn. Ramona van Bakkum is pedagogisch medewerker en heeft een bedrijf waarin ze tekenles aan kinderen geeft. Kitty heeft het boek Mijn beschermende brein geschreven samen met Ramona die ook de illustraties maakte. Omdat er nog geen boeken waren voor kinderen over hoe pijn werkt hebben ze dit boek uitgegeven.
Het boek is geschreven voor kinderen vanaf ongeveer 9 jaar.

Inhoud

Voor mensen met chronische pijn is pijneducatie een krachtige tool om de pijn beter te leren begrijpen, er oplossingen voor te zoeken en zodoende de pijn te doen verminderen. Er zijn een aantal boeken geschreven voor volwassenen maar een boek voor kinderen was er nog niet. Nog niet. Want met het boek ‘Mijn beschermende brein’ hebben Kitty Rumping en Ramona van Bakkum een prachtige bijdrage geleverd aan de zorg voor kinderen. Omdat een toch ingewikkeld verhaal over receptoren, hersengebieden en hormonen in ‘jip-en-janneketaal’ is opgeschreven kan het voor volwassen met pijn ook heel leerzaam en nuttig zijn.

Chronische pijn is pijn die langer dan drie maanden aanwezig is maar ook terugkerende pijn is een bekend probleem. Veel kinderen hebben last van chronische pijn, wel 7 op de 30 staat beschreven in het boek. Dit is voor kinderen die zich een klas vol kunnen inbeelden een flink aantal.

Heel leuk aan het boek is dat de hersengebieden en hormonen die betrokken zijn bij pijn een naam en persoonlijkheid hebben gekregen. Zo komt Hypofyse aan het woord, vertelt Hippocampus (die op een banaan lijkt) over zijn/haar functies en stelt Amygdala zich voor. De hormonen cortisol en adrenaline hebben pootjes en een gezichtje en spreken je ook toe in het boek. Het verhaal daarbij is dat je deze hersendelen en hormonen nodig hebt en als ze goed samenwerken dan gaat alles van een leien dakje.

Het hoofdstuk over hoe pijn werkt is met de plaatjes zeer verhelderend voor zowel kinderen als volwassenen. Het gaat erom dat signalen via zogenoemde opzichters (de receptoren) als veilig of onveilig beoordeeld worden. Is de situatie onveilig dan kan er pijn ontstaan. Grappig (en minder grappige) voorbeelden worden gegeven om het verhaal te verduidelijken.

Wat de rol is van de hersengebieden en hormonen wanneer pijn niet over gaat wordt in een van de hoofdstukken uitgelegd. De hormonen die voor een goed gevoel zorgen (oxytocine, serotonine en endorfine) zijn ook levendige karakters in het boek. In 3 tot 4 pagina’s wordt er vertelt wat je kan doen als pijn niet over gaat en er worden tips gegeven om minder stress te hebben. Want stress, zo staat in het boek beschreven, heeft een grote impact op pijn en de pijnervaring. Net zoals onveilige en negatieve gedachten dit hebben. In het boek kun je er achter komen wat er verandert in je lichaam bij stress en wat voorbeelden kunnen zijn van negatieve en onveilige gedachten.

Het boek eindigt met een sectie speciaal voor ouders (en voor nieuwsgierige en leergierige kinderen) waarin nogmaals het verhaal van pijn en het brein wordt toegelicht. Dit geeft nuttige achtergrondinformatie en extra kennis.

Het boek ‘MIJN beschermende BREIN’ leest makkelijk en is een praktisch boek voor zowel kinderen als volwassenen die aanhoudende of chronische pijn hebben. Een aanrader is ook het werkboek waarin je meer voorbeelden en tips kunt lezen en leert wat je er aan kan doen om controle over de pijn te krijgen.

Mijn-beschermende-brein-werkboek

Mijn beschermende brein werkboek

Het werkboek is een welkome toevoeging omdat kinderen (of volwassenen) hier echt aan de slag kunnen gaan met wat ze gelezen hebben. Door dingen op te schrijven, te tekenen en opdrachten te maken leer je pas echt goed. En het verhaal van pijn begrijpen waarbij je weet dat pijn een beschermingsmechanisme is en niet altijd door schade in je lichaam veroorzaakt wordt is een belangrijk wapen tegen chronische of steeds terugkerende pijn.
In het werkboek staan opdrachten waardoor je over jezelf gaat nadenken en jezelf leert kennen (wie ben ik, wat vind ik leuk aan mezelf, hier ben ik goed in, etc.) en leert hoe je in het leven staat. Er is ook aandacht voor gezond eten en slaap, twee punten die zeker een rol spelen bij chronische pijn. Meerdere bladzijden in het werkboek gaan over gevoelens en het uiten van gevoelens en dit wordt luchtig gemaakt door het op te schrijven of een stripverhaal van te tekenen. Ook als niet-kind leuk en leerzaam om te doen!
De hersengebieden en hormonen komen nogmaals aan het woord en vervolgens krijg je de opdracht op aan de slag te gaan met gedachten met als doel veilig gedachten creëren die de pijn doen laten afnemen. Met veel voorbeelden, tips en opdrachten kun je echt aan de slag met het werkboek.

Relevantie voor de massagepraktijk

Waarschijnlijk behandel jij als masseur of therapeut veel mensen met pijnklachten. Misschien behandel je ook wel kinderen en lijkt het je leuk om kinderen te masseren. Dan is dit boek een echte aanrader. Je leert zelf veel meer over pijn en wat er allemaal van invloed is op die pijn en je kunt dit gaan uitleggen aan je cliënten. Kinderen (vanaf 9 jaar) en volwassenen met chronische pijn of terugkerende pijn kun je aanraden om het boek te lezen en het werkboek zelf aan te schaffen. Er is ook een poster verkrijgbaar die je in je massagepraktijk op kunt hangen en die je kunt gebruiken om het verhaal met plaatjes nog beter uit te leggen. Door het pijnverhaal aan mensen te vertellen leer je zelf ook veel beter wat er gaande is. Nuttig voor iedereen die je behandelt vanwege pijnklachten.

 

Boekcategorie: gedrag

Activeer je nervus vagus

Activeer je nervus vagus

Auteur: Luc Swinnen
Jaar van publicatie: 2021
Aantal pagina’s: 235
Druk: 3e druk
Uitgever: Lannoo
ISBN: 9789401476256

Bestellen: klik hier

Activeer je nervus vagus masseurs

Over de auteur

Luc Swinnen is al 20 jaar bezig met het onderwerp stress. Hij werkt als arts, statisticus en onderzoeker en publiceerde in vele nationale en internationale tijdschriften. Naast dit meest recente boek heeft Dr. Swinnen 7 boeken uitgebracht rondom het onderwerp stress en burn-out. Hij wordt dan ook met recht een stress- en burn-outspecialist genoemd.

Inhoud

Misschien heb je al gehoord van de nervus vagus? De zwervende zenuw, de tiende hersenzenuw of N. X.
Dit boek gaat in het geheel over deze zenuw. Denk je nu dat het dan wel erg technisch en ingewikkeld geschreven moet zijn? Geen stress, niks is minder waar. Het boek gaat eigenlijk over hoe je je reactie op stress kunt identificeren en het geeft praktische tips en oefeningen over hoe je met stress om kunt gaan. Naast stressreacties gaat het ook over trauma en angst en bij alle drie speelt de nervus vagus een belangrijke rol.

De basis van dit boek ligt bij het werk van Stephen Porges en de polyvagaaltheorie. In deze polyvagaaltheorie komt het er in het kort op neer dat het lichaam op diverse manieren kan reageren als er stress, angst of trauma om de hoek komt kijken. De polyvagaaltheorie vertrekt vanuit de tiende hersenzenuw, de nervus vagus. Deze zenuw bestaat uit drie subsystemen. Ten eerste de dorsale vagus waarbij de reactie op stress bestaat uit het bevriezen, de meest primitieve stressreactie waarbij de persoon of het dier dat onder stress in shock raakt. Ten tweede het sympathische systeem met de klassieke vlucht- en vechtreatie op stress. Het derde systeem wordt de ventrale vagus genoegd, dit is de sociale reflex waarbij men als reactie op stress connectie en veiligheid zoekt. In hoofdstuk 3 van het boek ‘activeer je nervus vagus’ vertelt Luc Swinnen uitgebreid over deze drie subsystemen. Voordat je bij dit derde hoofdstuk beland bent heb je al een snelcursus over stress, stresshormonen en het zenuwstelsel achter de kiezen. Deze eerste twee hoofdstukken dienen voor leken om de rest van het boek beter te begrijpen. Professionals die de basis van stress en het zenuwstelsel al goed kennen kunnen het zien als een korte opfriscursus.

Vanaf hoofdstuk 4 zijn meer en meer oefeningen te vinden. Denk daarbij aan oefenvormen om achter jouw triggers van stress te komen en manieren om op zoek te gaan naar signalen van veiligheid (dit worden in het boek glimmers genoemd). Door triggers kom je in een dorsale vagale staat of in een sympatische stressreactie. Door glimmers (aspecten aan het leven waar je ogen van gaan glimmen) kom je in de ventrale staat.

Hoofdstuk 5 leert je om de drie subsystemen van de polyvagaaltheorie te herkennen. Je komt er achter hoe je de vagale staten kunt herkennen door ze in kaart te brengen met diverse speelse oefeningen die in het boek beschreven staan. Bijvoorbeeld door je staat na te gaan op de vagale ladder, een manier van visualiseren die bedacht is door Deb Dana, auteur van het boek The Polyvagal Theory in Therapy. Ben je in een dorsaal vagale staat (immobilisatie)? Of klim je op de ladder naar de sympatische staat (je vecht of vlucht)? Een aantal treden verder en je bevind je boven aan de ladder in de ventrale vagale staat (verbinding en connectie).

In de volgende twee hoofdstukken staan nog meer oefeningen om aan de slag te gaan met de nervus vagus. In hoofdstuk 6 wordt zelfs een twaalf-stappenplan beschreven om naar de ventrale vagale staat toe te werken.
Hoofdstuk 8 gaat vooral over trauma en hoe je iemand die een traumatische ervaring heeft meegemaakt het beste kunt benaderen en helpen, EHBO bij trauma.

Het einde van het boek beschrijft veerkracht en dat is een nuttige verhandeling als het om stress gaat. Wie veerkrachtig is weet vanuit stressvolle situaties terug te veren. Ook hier kom je in het boek van Luc Swinnen weer meerdere oefeningen tegen die helpen om je veerkracht te verbeteren en zodoende beter met stress om te kunnen gaan.

waarom stress niet alleen tussen je oren zit

Het boek ‘activeer je nervus vagus’ leest makkelijk en is een praktisch boek voor iedereen die zelf met stress te kampen heeft. Een aanrader vanwege de combinatie van theorie en oefenvormen over een op het eerste oog lastig onderwerp. Door de vele oefeningen beschik je over een goed naslagwerk voor stressvolle periodes of momenten waar angst of zelfs trauma je leven domineren. Wat betreft trauma geeft Luc Swinnen kort aan wat de nervus vagus en de polyvagaaltheorie kunnen betekenen maar benadrukt hij ook terecht dat een traumatherapeut aan te raden is vanwege de complexiteit die speelt bij traumaverwerking.

Relevantie voor de massagepraktijk

In de huidige maatschappij is er bijna niet aan te ontkomen: stress! We leven veelal gejaagd, worden geleefd, hebben deadlines, financiële problemen, werkstress, geluidsstress, sociale stress en ga zo maar door. Natuurlijk geldt dit niet voor iedereen maar dat veel mensen regelmatig negatieve stress ervaren is een feit. Het spreekt voor zich dat we baat hebben bij het werken aan onze veerkracht en manieren om vaker in de ventrale vagale staat te verkeren. In de massagepraktijk heerst vaak een gevoel van veiligheid, rust en connectie. Mensen komen meestal dan ook om te ontspannen. De ideale plek om bovenaan de ladder te staan en stress te laten varen. Als masseur kun je door de oefeningen uit het boek jezelf in stressvolle periodes rustig krijgen en weer op zoek gaan naar de connectie met je medemens. Maar de massagepraktijk is ook de ideale plek om je cliënten te leren hoe ze met stressvolle situaties om kunnen gaan. Door bepaalde oefeningen uit het boek met je cliënt door te nemen of uitleg te geven over de nervus vagus en de polyvagaaltheorie kun je een positieve impact maken op het leven van je cliënt. Een grote kans dat je de volgende massage minder gespannen spieren zult voelen.

Boekcategorie: gedrag

Tot hier en niet verder

Auteur: Ingrid Candel
Jaar van publicatie: 2020.
Aantal pagina’s: 124 (incl. bronverwijzingen)
Druk: 1e druk.
Uitgever: Bullseye Publishing VOF, Weert

Over de auteur

Dr. Ingrid Candel (1973) is psycholoog en was jarenlang werkzaam in de wetenschap en in de jeugd- en volwassenzorg. Zelf is ze eenmaal een relatie aangegaan met een van haar cliënten. Als gevolg hiervan is ze ontslagen. Nu is ze actief binnen haar bedrijf “Zorgprofessionaliteit”. Het is haar missie om seksueel overschrijdend gedrag in de zorg te voorkomen. Ze doet onderzoek en geeft lezingen, webinars en workshops in onderwijs- en zorginstellingen. Ook biedt ze hulpverleners die een liefdesrelatie zijn aangegaan of dreigen aan te gaan, een luisterend oor en advies.

Inhoud

Het boek bevat naast persoonlijke ontboezemingen over seksueel grensoverschrijdend gedrag ook diverse , waar gebeurde, verhalen van geanonimiseerde zorgverleners, zoals fysiotherapeut Lucas, huisarts Julian en GZ psycholoog Patricia. In het boek ligt sterk de nadruk op het leren van je fouten, hoe het kan gebeuren dat je als zorgverlener in deze valkuil kunt vallen en wat je aan jezelf – en wat er aan het systeem zou moeten veranderen om dit te voorkomen.

De auteur geeft eerst even de cijfers. Ca.1 op de 20 behandelaren raken wel eens verwikkeld in een seksuele relatie met een cliënt blijkt uit anonieme enquêtes onder behandelaren. Deze cijfers zijn alleen van zorgverleners die in het big register staan geregistreerd en zijn waarschijnlijk het spreekwoordelijke topje van de ijsberg.

In hoofdstuk 3 benoemt ze waarom seksueel overschrijdend gedrag in de behandelsituatie niet mag en toch gebeurt. Overal waar mensen elkaar ontmoeten ontstaan verliefdheden en de behandelkamer is daarop natuurlijk geen uitzondering. Het is verboden, omdat er sprake is van een ongelijkwaardige relatie, waardoor er een situatie bestaat van afhankelijkheid.

Zorgverleners zijn vaak niet op de hoogte van de regels en richtlijnen uit de beroepscode en eventueel huisregels van een instelling of organisatie. Denk bijvoorbeeld aan de afkoelingsperiode na een behandeling.

Dr. Candel stelt dat de psyche van de zorgverlener is bepalend voor de kwaliteit van de zorg die hij levert. Als er sprake is van verliefdheid kan je als zorgverlener geen goede beslissingen meer nemen.

In het volgende hoofdstuk gaat ze in op de gevolgen van seksueel overschrijdend gedrag voor de zorgverlener, die vrijwel altijd zeer ingrijpend zijn (denk aan stress, psychosomatische, sociale en relationele problemen en ernstige imago- en identiteitsschade). De Inspectie kan maatregelen opleggen, ook bij niet BIG geregistreerde zorgverlener. Als er sprake is van een strafbaar feit kan aangifte worden gedaan bij het Openbaar Ministerie (OM). Ook hier is het niet relevant of de zorgverlener al dan niet in het BIG register staat. Tenslotte kan de zorgverlener ook civielrechtelijk worden vervolgd.

In hoofdstuk 5 gaat de auteur in op risicofactoren, zoals een midlifecrisis of een ongelukkige liefdesrelatie van de zorgverlener. Met de “rode vlaggen checklist” geeft ze de zorgverlener een praktisch handvat. De vragenlijst risico op grensoverschrijdend gedrag en de score hierop is ook een prima hulpmiddel voor de zorgverlener, evenals de “tips voor de verliefde zorgverlener” (pag. 88, hoofdstuk 6) geeft de zorgverlener een goede handreiking voor het inschatten van risicosituaties en het reflecteren op eigen handelen.

Auteur bespreekt vervolgens het belang van de therapeutische relatie die het mogelijk maakt dat er succesvolle behandelingen kunnen worden gerealiseerd. Ze benoemt het risico van “te bange” zorgverleners, die zelfs de beroepsgroep kunnen verlaten. Ook vraagt ze zich af er niet ergens een moment is waarop de zorgverlener “zorgverlener af “is en de cliënt “cliënt af”?

Candel vindt dat de verliefde zorgverlener geen rotte appel is en zou ook niet als zodanig behandeld moeten worden. Ze concludeert dat beide typen zorgverleners momenteel door het systeem hetzelfde worden behandeld en pleit ervoor om dat verschillend te gaan doen op basis van meer kennis en inzicht over seksueel overschrijdend gedrag.

Relevantie voor de massagepraktijk

Ook in de massagebranche vindt (seksueel) grensoverschrijdend plaats, hoewel er geen precieze cijfers bekend zijn. Zo verscheen er in 2018 een rapport over seksueel misbruik in de tantra sector en werd daar een speciaal meldpunt voor ingericht. Ook werd de massagebranche eind 2019 nog opgeschrikt door een zaak van een masseur die meerdere vrouwen zou hebben aangerand en verkracht. Als masseur mag je geen (seksuele) relaties aangaan met je cliënten. Van een masseur mag, als professionele zorgverlener, verwacht worden dat hij / zij in staat is om relationele spanningen te neutraliseren, voordat ze de professionele relatie verstoren. Het is belangrijk dat je als masseur voldoende weet van wet- en regelgeving op dit gebied, dat je voldoende kritisch bent op jezelf in je handelen in relatie tot je klanten. Dit boek geeft je daar verschillende handvatten voor.

Boekcategorie: gedrag

Motiveren kun je leren

Hier vind je binnenkort de recensie van het boek: Motiveren kun je leren.