Inleiding

Omega-3 vetzuren zijn ongelooflijk belangrijk! Ze hebben veel krachtige gezondheidsvoordelen voor uw lichaam en hersenen. Maar weinig voedingsstoffen zijn zo grondig onderzocht als omega-3 vetzuren. In dit weteschapstopic benoemen we 17 wetenschappelijk onderbouwde gezondheidsvoordelen van omega-3 vetzuren.

  1. Omega-3’s kunnen depressie en angst bestrijden

Depressie is een van de meest voorkomende psychische stoornissen in de wereld. Symptomen zijn onder andere verdriet, lusteloosheid en een algemeen verlies van interesse in het leven (1, 2). Angst, ook een veel voorkomende aandoening, wordt gekenmerkt door een constante zorg en nervositeit (3). Interessant genoeg blijkt uit studies dat mensen die regelmatig omega-3 consumeren minder snel depressief zijn (4, 5). En..., wanneer mensen met een depressie of angst starten met het nemen van omega-3 supplementen, verminderen hun klachten (6, 7, 8).

Er zijn drie soorten omega-3 vetzuren: ALA, EPA en DHA. Van de drie, lijkt EPA het beste in de strijd tegen depressie (9). In één studie werd zelfs vastgesteld dat EPA zo effectief is tegen depressie als een veel voorkomend antidepressivum (10).

2. Omega-3’s kunnen de gezondheid van de ogen verbeteren

DHA, een type omega-3, is een belangrijke structurele component van het netvlies van het oog (11). Wanneer je niet genoeg DHA krijgt, kunnen zich gezichtsproblemen voordoen (12, 13). Voldoende omega-3 intake is gekoppeld aan een verminderd risico op maculadegeneratie, een van 's werelds belangrijkste oorzaken van permanente oogletsel en blindheid (14, 15).

3. Omega-3’s kunnen de gezondheid van de hersenen bevorderen tijdens de zwangerschap en het vroege leven.

Omega-3's zijn cruciaal voor de groei en ontwikkeling van de hersenen bij zuigelingen. DHA is goed voor 40% van de meervoudig onverzadigde vetzuren in uw hersenen en 60% in het netvlies van uw oog (12, 16). Het is dan ook geen verrassing dat zuigelingen die een formule met DHA-verrijkte voeding krijgen, een beter gezichtsvermogen hebben dan zuigelingen die een formule zonder deze voeding krijgen (17). De inname van voldoende omega-3 tijdens de zwangerschap gaat gepaard met tal van voordelen voor uw kind, waaronder (18, 19, 20):

  • Hogere intelligentie
  • Betere communicatie- en sociale vaardigheden
  • Minder gedragsproblemen
  • Verminderd risico van ontwikkelingsachterstand
  • Verlaagd risico op ADHD, autisme en cerebrale parese (hersenverlamming)

4. Omega-3 kan de risicofactoren voor hartziekten verbeteren

Hartaanvallen en beroertes zijn de belangrijkste doodsoorzaken ter wereld (21). Decennia geleden stelden onderzoekers vast dat visetende gemeenschappen zeer lage percentages van deze ziekten hadden. Dit werd later in verband gebracht met omega-3 consumptie (22, 23). Sindsdien zijn omega-3 vetzuren gebonden aan talrijke voordelen voor de gezondheid van het hart (24).

Deze voordelen hebben betrekking op:

  • Triglyceriden: (een type vet dat je energie geeft) Omega-3 kan een belangrijke vermindering van triglyceriden veroorzaken, meestal in het bereik van 15-30% (25, 26, 27).  Een te hoog niveau kan leiden tot een verhoogd risico op hartaanvallen en beroertes.
  • Bloeddruk: Omega-3 kan de bloeddruk verlagen bij mensen met een hoge bloeddruk (25, 28).
  • "Goede" HDL-cholesterol: Omega-3 kan de "goede" HDL-cholesterolniveaus verhogen (29, 30, 31).
  • Bloedstolsels: Omega-3 kan voorkomen dat bloedplaatjes samenklonteren. Dit helpt de vorming van schadelijke bloedklonters (32, 33) te voorkomen.
  • Plak: Door uw slagaders glad en vrij van beschadiging te houden, helpt omega-3 de plaque te voorkomen die uw slagaders kan beperken en verharden (34, 35).
  • Ontstekingen: Omega-3 vermindert de productie van bepaalde stoffen die vrijkomen tijdens de ontstekingsreactie van uw lichaam (36, 37, 38).

Voor sommige mensen kan omega-3 ook het "slechte" LDL-cholesterol verlagen. Het bewijs is echter verdeeld: sommige studies vinden juist verhogingen van LDL (39, 40). Ondanks deze gunstige effecten op de risicofactoren van hartziekten, is er geen overtuigend bewijs dat omega-3 supplementen hartaanvallen of beroertes kunnen voorkomen. Sommige studies vinden geen voordeel (41, 42).

5. Omega-3’s kunnen de symptomen van ADHD bij kinderen verminderen

Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) is een gedragsstoornis gekenmerkt door onoplettendheid, hyperactiviteit en impulsiviteit (43). Verschillende studies wijzen erop dat kinderen met ADHD lagere bloedspiegels van omega-3 vetzuren hebben dan hun gezonde leeftijdsgenoten (44, 45). Bovendien blijkt uit tal van studies dat omega-3 supplementen de symptomen van ADHD kunnen verminderen. Omega-3 helpt bij het verbeteren van de aandacht en het uitvoeren van taken. Ze verminderen ook hyperactiviteit, impulsiviteit, rusteloosheid en agressie (46, 47, 48, 49). Vrij recent ontdekte  onderzoekers op dat visoliesupplementen een van de meest veelbelovende behandelingen voor ADHD waren (50).

6. Omega-3’s kunnen de symptomen van Metabolisch Syndroom verminderen

Metabool syndroom is een verzameling van aandoeningen. Het omvat centrale obesitas - ook bekend als buikvet - evenals hoge bloeddruk, insulineresistentie, hoge triglyceriden en lage "goede" HDL-cholesterolniveaus. Het is een groot probleem voor de volksgezondheid omdat het uw risico op veel andere ziekten, waaronder hart- en vaatziekten en diabetes (51), verhoogt.

Omega-3 vetzuren kunnen de insulineresistentie, ontsteking en risicofactoren voor hartziekten verbeteren bij mensen met het metabool syndroom (52, 53, 54).

7. Omega-3 kan ontstekingen bestrijden

Ontsteking is een natuurlijke reactie op infecties en schade in uw lichaam. Daarom is het van vitaal belang voor uw gezondheid. Echter, ontsteking blijft soms lang aanhouden, zelfs zonder een infectie of letsel. Dit wordt chronische - of langdurige - ontsteking genoemd. Langdurige ontsteking kan bijdragen aan bijna elke chronische westerse ziekte, inclusief hart- en vaatziekten en kanker (55, 56, 57). Met name omega-3 vetzuren kunnen de productie van moleculen en ontstekingsgerelateerde stoffen, zoals ontstekingseicosanoïden en cytokines (58, 59), verminderen. Studies hebben consequent een verband vastgesteld tussen een hogere omega-3 inname en minder ontstekingen (8, 60, 61).

8. Omega-3 kan auto-immuunziekten bestrijden

Bij auto-immuunziekten maakt uw immuunsysteem ziet gezonde cellen aan voor vreemde cellen en begint deze aan te vallen. Type 1-diabetes is een goed voorbeeld, waarbij je immuunsysteem de insuline-producerende cellen in je alvleesklier aanvalt. Omega-3' kan sommige van deze ziekten bestrijden en vooral belangrijk zijn tijdens het vroege leven. Studies tonen aan dat voldoende omega-3 tijdens uw eerste levensjaar gekoppeld is aan een verminderd risico op veel auto-immuunziekten, waaronder type 1 diabetes, auto-immuundiabetes en multiple sclerose (62, 63, 64).

Omega-3 helpt ook bij de behandeling van lupus, reumatoïde artritis, ulceratieve colitis, de ziekte van Crohn en psoriasis (65, 66, 67, 68).

9. Omega-3 kan geestelijke stoornissen verbeteren

Er zijn lage omega-3 niveaus gerapporteerd bij mensen met psychiatrische stoornissen (69). Studies suggereren dat omega-3 supplementen de frequentie van stemmingswisselingen en terugval bij mensen met zowel schizofrenie als bipolaire stoornis kunnen verminderen (69, 70, 71). Aanvulling met omega-3 vetzuren kan ook gewelddadig gedrag verminderen (72).

10. Omega-3 kan ouderdomsgerelateerde mentale achteruitgang en de ziekte van Alzheimer tegengaan

Een afname van de hersenfunctie is een van de onvermijdelijke gevolgen van veroudering. Verschillende studies koppelen een hogere omega-3 inname aan een verminderde leeftijdsgebonden mentale achteruitgang en een verminderd risico op de ziekte van Alzheimer (73, 74, 75). Bovendien bleek uit een studie dat mensen die vette vis eten meer grijze stof in de hersenen hebben. Dit is het hersenweefsel dat informatie, herinneringen en emoties verwerkt (76). Houd in gedachten dat er meer onderzoek nodig is naar omega-3 en de gezondheid van de hersenen.

11. Omega-3 kan meehelpen bij de preventie van bepaalde vormen van kanker

Kanker is een van de belangrijkste doodsoorzaken in de westerse wereld, en omega-3 vetzuren worden al lang beweerd om het risico van bepaalde kankers te verminderen. Interessant genoeg blijkt uit studies dat mensen die de meeste omega-3 consumeren tot 55% minder risico op darmkanker hebben (77, 78). Bovendien is omega-3 consumptie gekoppeld aan een verminderd risico op prostaatkanker bij mannen en borstkanker bij vrouwen. Niet alle studies geven echter dezelfde resultaten (79, 80, 81).

12. Omega-3 kan het risico op astma bij kinderen verminderen

Astma is een chronische longziekte met symptomen als hoesten, kortademigheid en piepende ademhaling. Ernstige astma-aanvallen kunnen zeer gevaarlijk zijn. Ze worden veroorzaakt door ontsteking en zwelling in de luchtwegen van uw longen. Bovendien is het aantal astma-aanvallen in de VS de afgelopen decennia gestegen (82). Verschillende studies associëren omega-3 consumptie met een lager risico op astma bij kinderen en jonge volwassenen (83, 84).

13. Omega-3 kan het vet in uw lever verminderen

Niet-alcoholische vette leverziekte (NAFLD) komt vaker voor dan u denkt. Het is toegenomen met de obesitas-epidemie en is de meest voorkomende oorzaak van chronische leveraandoeningen in de westerse wereld (85). Echter, het aanvullen met omega-3 vetzuren vermindert effectief levervet en ontstekingen bij mensen met NAFLD (85, 86).

14. Omega-3 kan de bot- en gewrichtsgezondheid verbeteren

Osteoporose en artritis zijn twee veel voorkomende aandoeningen die van invloed zijn op uw skeletstelsel. Studies tonen aan dat omega-3 de botsterkte kan verbeteren door de hoeveelheid calcium in uw botten te verhogen, wat moet leiden tot een verminderd risico op osteoporose (87, 88). Omega-3 kan ook artritis behandelen. Patiënten die omega-3 supplementen gebruiken, hebben melding gemaakt van verminderde gewrichtspijn en een verhoogde grijpkracht (89, 90).

15. Omega-3 kan menstruatiepijn verlichten

Menstruatiepijn komt voor in je onderbuik en bekken en straalt vaak uit naar je onderrug en dijen. Het kan de kwaliteit van uw leven aanzienlijk beïnvloeden. Studies hebben echter herhaaldelijk aangetoond dat vrouwen die de meeste omega-3 consumeren, lichtere menstruatiepijn hebben (91, 92). Eén studie heeft zelfs vastgesteld dat een omega-3 supplement effectiever is dan ibuprofen bij de behandeling van ernstige pijn tijdens de menstruatie (93).

16. Omega-3 vetzuren kunnen de slaap verbeteren

Een goede nachtrust is een van de fundamenten voor een optimale gezondheid. Studies koppelen slaaptekort aan vele ziekten, waaronder obesitas, diabetes en depressie (94, 95, 96, 97). Lage niveaus van omega-3 vetzuren worden geassocieerd met slaapproblemen bij kinderen en obstructieve slaapapneu bij volwassenen (98, 99). Lage niveaus van DHA zijn ook gekoppeld aan lagere niveaus van het hormoon melatonine, die u helpt in slaap te vallen (100). Studies bij zowel kinderen als volwassenen tonen aan dat aanvulling met omega-3 de lengte en kwaliteit van de slaap verhoogt (98, 100).

17. Omega-3 vetzuren zijn goed voor uw huid

DHA is een structureel onderdeel van uw huid. Het is verantwoordelijk voor de gezondheid van de celmembranen, die een groot deel van uw huid uitmaken. Een gezond celmembraan zorgt voor een zachte, vochtige, soepele en rimpelvrije huid. EPA komt ook uw huid op verschillende manieren ten goede, waaronder (101, 102):

  • Beheer van de olieproductie en hydratatie van uw huid.
  • Het voorkomen van hyperkeratinisatie (overproductie van keratine ) van haarzakjes, die verschijnen als de kleine rode bultjes die vaak op de bovenarmen te zien zijn.
  • Het verminderen van vroegtijdige veroudering van uw huid.
  • Verminderen van het risico op acne.

Omega-3 kan ook uw huid beschermen tegen schade door de zon. EPA helpt het vrijkomen van stoffen te blokkeren die na blootstelling aan de zon het collageen in uw huid wegvreten (101).

Auteur

Dit topic is geschreven door Rob van der Ven. Rob is directeur / eigenaar van HeartHealth. Hij legt in zijn onderneming de focus op het belang van gezonde bloedvaten en een goede doorbloeding voor onze gezondheid. Door middel van metingen, voorlichting, kennisoverdracht en specifieke programma’s, wil hij een bijdrage leveren aan de gezondheid en kwaliteit van leven van mensen.